Μάνθος Ντελής: Ασχολούμαστε με τα αναδρομικά αντί να κυνηγάμε επενδύσεις

Μάνθος Ντελής: Ασχολούμαστε με τα αναδρομικά αντί να κυνηγάμε επενδύσεις

Αχρήματες πρέπει να γίνουν όλες οι συναλλαγές στην Ελλάδα από το πρώτο ευρώ. Παράλληλα πρέπει να μειωθεί η φορολογία στη μισθωτή εργασία και ταυτόχρονα να επέλθει διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

Η φορολογία για τις επιχειρήσεις θα πρέπει να μειωθεί, ενώ για την νεοφυείς επιχειρήσεις που εστιάζονται στην καινοτομία, θα πρέπει η χώρα να υιοθετήσει ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς που θα είναι σταθερό για τουλάχιστον 10 χρόνια.

Αυτές είναι μερικές από τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, προκειμένου η χώρα να γυρίσει σελίδα στο παραγωγικό της μοντέλο. Πολλές από τις μεταρρυθμίσεις αυτές, όπως επισημαίνει ο κ. Μάνθος Ντελής, καθηγητής Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής στο Montpellier Business School, ήδη περιλαμβάνονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ. Ωστόσο, ο Έλληνας επιστήμονας εκτιμά ότι η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει, παρόλο που η πανδημία δημιουργεί προκλήσεις.

Ασχολούμαστε με τα αναδρομικά αντί να κυνηγάμε επενδύσεις, λέει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας, ότι με τον τρόπο αυτό, η χώρα όχι μόνον δεν αλλάζει παραγωγικό μοντέλο, αλλά θα φορτωθεί και νέο χρέος, αυτό της κορονο-κρίσης.

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Μανδραβέλη

- Πέρυσι, για ακόμη χρονιά δουλέψαμε 178 από τις 365 μέρες για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του ΚΕΦΙΜ. Χωρίς μείωση φόρων, ειδικά στην μισθωτή εργασία, θα έρθει ανάπτυξη;

Η παρούσα κυβέρνηση εξελέγη με ένα άκρως μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, πυρήνας του οποίου ήταν η υγιής επιχειρηματικότητα. Σύμφωνοι, συνέβη μια εξωγενής παγκόσμια κρίση. Υπάρχει όμως και πρωτοφανής παγκόσμια ρευστότητα που πρέπει να αξιοποιηθεί σωστά. Η κυβέρνηση καθυστερεί σημαντικά στην υλοποίηση του προγράμματός της, μέρος του οποίου είναι η μείωση της φορολογίας στη μισθωτή εργασία. Για να συμβεί η μείωση, η αντιστάθμιση πρέπει να έρθει από τη η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής. Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη διαδικασία τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των φοροφυγάδων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. 

Η κύρια προτεινόμενη μεταρρύθμιση είναι η Ελλάδα να γίνει η πρώτη χώρα όπου οι συναλλαγές από το πρώτο ευρώ θα είναι αχρήματες, ηλεκτρονικές, το χρήμα στη φυσική του μορφή θα εξαφανιστεί και ο ΦΠΑ, δραστικά μειωμένος και ενιαίος για όλα τα προϊόντα, θα αποδίδεται αυτόματα στο λογιστήριο του κράτους μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Ταυτόχρονα θα μπορούν να γίνονται διασταυρώσεις για να διαφαίνεται αν το επίπεδο της κατανάλωσης συνάδει με το επίπεδο του εισοδήματος. Πρέπει επιτέλους να γίνουμε πρωτοπόροι.        

- Οι επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία είναι μονόδρομος για κάθε χώρα. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι το κέντρο της Pfizer στην Θεσσαλονίκη είναι έτοιμο. Πόσες άλλες Pfizer χρειαζόμαστε;

Είμαστε τρομακτικά μακριά στην έρευνα και την καινοτομία από τις ανεπτυγμένες χώρες. Μια μεταρρύθμιση που θα άλλαζε τα δεδομένα είναι η δημιουργία δύο ελληνικών Silicon valley κοντά στα αεροδρόμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης με δωρεάν παραχώρηση γης, όπου οι νεογνές επιχειρήσεις έρευνας και τεχνολογίας  θα φορολογούνται με 7% για 10 χρόνια, με την προϋπόθεση ότι θα προσλαμβάνουν και Έλληνες επιστήμονες.

Θα έπρεπε να καλέσουμε εταιρείες όπως η Google και η Apple και να τις προστατέψουμε με νόμους που θα εγγυώνται την εύρυθμη λειτουργία τους. Τα οφέλη είναι πολλά και αφορούν από τη μείωση της ανεργίας στους νέους και την αύξηση του ΑΕΠ, ως την επιστροφή των νέων, την προσέλκυση ξένων νέων της χώρας και την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. Η Ιρλανδία που τα έκανε τη δεκαετία του '80 είχε ίδιο κατά κεφαλή εισόδημα με την Ελλάδα και τώρα έχει πολύ υψηλότερο.

- Πως θα τις κάνουμε να έρθουν στην χώρα; 

Χαμηλή και σταθερή φορολογία για δέκα χρόνια. Δωρεάν παροχή γης κοντά σε διεθνή αεροδρόμια. Σύνδεση με τα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας και πλήρης απελευθέρωση των πανεπιστημιακών τμημάτων -όχι της συγκλήτου- ώστε να συνάψουν σχέσεις με τις εταιρείες και να τις προμηθεύουν με Έλληνες και ξένους επιστήμονες που θα φοιτούν σε ελληνικά ΑΕΙ. Οικονομικά δικαστήρια που θα αποφασίζουν εντός 4 μηνών για το σύνολο μιας επένδυσης. Πρόσβαση των ελληνικών υγιών επιχειρήσεων που θέλουν να επενδύσουν στο σχήμα. Σύνδεση των εταιρειών με δράσεις στις οποίες η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα αλλά υστερεί παραγωγικά (π.χ. ενέργεια, τεχνολογία αγροτικής παραγωγής, κ.ά.). Αποφυγή επαφής των επιχειρήσεων με την ελληνική γραφειοκρατία -όλα διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά και μέσω αλληλογραφίας με ταχύτατες αποφάσεις εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου. Και πολλά άλλα που τα λέμε, αλλά δεν γίνονται…

- Τεράστια είναι η υστέρηση και στις εξαγωγές, όχι μόνο καινοτόμων προϊόντων, αλλά και τροφίμων. Ενώ στην πρωτογενή παραγωγή, η Ελλάδα αποτελεί συγκρίσιμο μέγεθος με την Ν. Ζηλανδία, δηλαδή παράγουμε 7 δισ. δολ., έναντι 6,7 δισ. της τελευταίας, εντούτοις εκείνη εξάγει αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, αξίας 20,1 δισ. δολ., έναντι μόλις 6 δισ. η Ελλάδα...

Κάποια στιγμή διαπίστωσα από εργασίες του πατέρα μου, κάποτε διευθυντή στη Διεύθυνση μελετών της Αγροτικής Τράπεζας ότι ενώ η Ολλανδία καλλιεργούσε τη μισή έκταση σε σχέση με την Ελλάδα, απασχολούσε στη γεωργία πολύ μικρότερο αριθμό γεωργών και παρήγαγε οκταπλάσιο προϊόν. Κοίταξα τα στοιχεία και τις προτάσεις της ΑΤΕ από τη δεκαετία του '80. Με έλουσε κρύος ιδρώτας. Έχουμε κατακερματισμένο και μικρό κλήρο, χαμηλής ποιότητας αρδευτικό σύστημα, πρωτόγονα συστήματα καλλιέργειας, αγρότες ημιαπασχολούμενους, γαίες ανεκμετάλλευτες, πρωτόγονους και κατακερματισμένους συνεταιρισμούς και κυρίως μεταποίηση των προϊόντων που αντιστοιχεί σε τριτοκοσμική χώρα.

Την ίδια στιγμή το ελληνικό γεωργικό προϊόν είναι γευστικά ευλογημένο. Αν δεν μεταποιήσουμε και εξάγουμε τα προϊόντα μας, όχι μόνο τα γεωργικά προϊόντα, αλλά το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. υπηρεσίες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αξιοποίηση της ιστορίας μας από ιδιώτες για συγκεκριμένο αριθμό ετών, ιατρικές υπηρεσίες, κ.ά.) στις οποίες έχουμε πλεονέκτημα, θα μείνουμε και άλλο πίσω.  

- Ένα θέμα πάντως είναι ότι ακόμη και αν επιταχύνουμε τις μεταρρυθμίσεις, αυτό δεν εγγυάται απαραίτητα ότι θα βελτιώσουμε την θέση μας στην παγκόσμια κατάταξη. Μπορεί κάποιοι άλλοι ανταγωνιστές μας να τρέχουν περισσότερο.

Για την ώρα η κεντρική ατζέντα αφορά και πάλι τα αναδρομικά των συνταξιούχων και τα επιδόματα της κρίσης. Λυπάμαι αλλά έτσι θα μας μείνει παρά μόνο το καινούριο χρέος της κορονο-κρίσης. Αναφέρθηκα σε ένα σωρό από ρηξικέλευθες προτάσεις που θα μας κάνουν πρωτοπόρους. Για την ώρα συρόμαστε πίσω από τις ιδέες άλλων χωρών που έχουν μεταρρυθμιστεί εδώ και 20-30 χρόνια.

Η κυβέρνηση ΝΔ έχει πολλά από όσα προτείνει η επιτροπή Πισσαρίδη στο πρόγραμμά της, αλλά προτίμησε να συστήσει την επιτροπή, αφού εξελέγη αντί να υλοποιήσει το πρόγραμμά της άμεσα. Τι άλλο να σας πω, εκτός από το ότι καλώ την ελληνική πολιτεία και την όποια ελληνική κυβέρνηση να πραγματοποιήσει ρηξικέλευθες αλλαγές που θα μας καταστήσουν πρωτοπόρους.