«Κόλλησε» στα γρανάζια της πανδημίας η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου

«Κόλλησε» στα γρανάζια της πανδημίας η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου

«Στην χώρα μας καταγράφονται ετησίως περίπου 70.000 νέα περιστατικά καρκίνου και 32.000 θάνατοι. Παρότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού ακόμα καπνίζει δεν υπάρχει πρόγραμμα προ-ασυμπτωματικών εξετάσεων για τον καρκίνο των πνευμόνων στον οποίο είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης»

Βαγγέλης Φιλόπουλος πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας

Ο φόβος της διασποράς του κορονοϊού, τα περιοριστικά μέτρα, η μονοθεματικότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας, που επικεντρώθηκε στην λοίμωξη covid -παραγκωνίζοντας τα άλλα περιστατικά (και μεταθέτοντας γι αργότερα τα τακτικά ραντεβού και τα μη επείγοντα χειρουργεία), αλλά και η ανασφάλεια των πολιτών που τους κρατά μακριά από τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων προκαλεί μεγάλες καθυστερήσεις στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου κι ανησυχεί τους ειδικούς καθώς θα βρεθούμε μπροστά σε ένα «τσουνάμι» από προχωρημένους και μεταστατικούς όγκους τα προσεχή χρόνια.

Βάσει έρευνας που διεξήγαγε, για την επίδραση της νόσου Covid 19 στις μη μεταδοτικές ασθένειες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέγραψε 42% διακοπής της περίθαλψης σε ογκολογικούς ασθενείς εντός του 2020. Για να αντιμετωπίσει αυτό το ανησυχητικό φαινόμενο που θα επιστρέψει σαν μπούμερανγκ δοκιμάζοντας τις δομές Υγείας της χώρας κι εκτοξεύοντας στα ύψη τις δαπάνες για την περίθαλψη, η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) σε συνδυασμό με την Εταιρία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) υλοποιεί εκστρατεία αφύπνισης με τίτλο «Μην περιμένεις, οι συνήθειες άλλαξαν, ο καρκίνος όχι».

Από τη μεριά του ο Βαγγέλης Φιλόπουλος πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας επισημαίνει πως ο καρκίνος είναι μια πανδημία που ήρθε για να μείνει και πως δεν συγχωρεί ούτε την υποτίμηση εκ μέρους μας ούτε την παραμέλησή του. Στην χώρα μας καταγράφονται ετησίως περίπου 70.000 νέα περιστατικά καρκίνου και 32.000 θάνατοι από τα ογκολογικά νοσήματα. Παρότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού ακόμα καπνίζει δεν υπάρχει πρόγραμμα προ-ασυμπτωματικών εξετάσεων για τον καρκίνο των πνευμόνων, που σύμφωνα με τις Αμερικανικές Κατευθυντήριες Οδηγίες πρέπει να περιλαμβάνει σαν εξέταση επιλογής την αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης.

Την εξέταση έχουν συμπεριλάβει στα προγράμματα προ-ασυμπτωματικού ελέγχου το Ισραήλ και η Δανία, ενώ στην Ελλάδα ο καρκίνος του πνεύμονα που ετησίως ευθύνεται για 9000 θανάτους ήδη διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί. Ο Πρόεδρος της ΕΟΠΕ, Ιωάννης Μπουκοβίνας εξηγεί πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναμένει κατά 30% αύξηση στα περιστατικά των ογκολογικών περιστατικών έως το 2030 και θυμίζει ότι πρέπει να κάνουμε τις εξετάσεις μας και να μένουμε σε επαφή με τον γιατρό μας και να τηρούμε κατά γράμμα τη θεραπεία.

Από τα προγράμματα προ-ασυμπτωματικού ελέγχουν αυτά που έχουν ιδιαίτερη αξία-ειδικά για τη χώρα μας που ακόμα δεν έχει Μητρώα Ασθενών με Καρκίνο - είναι καταρχάς η ψηφιακή μαστογραφία, που πρέπει να γίνεται ετησίως από την ηλικία των 40 ετών.

Στην πατρίδα μας υστερούμε και στο ΠΑΠ τεστ που ελάχιστες Ελληνίδες κάνουν και που πλέον μπορεί να υποκατασταθεί ανά 3ετία ή 5ετία με το νέο HPV DNA test ενώ πολύτιμη είναι και η κολονοσκόπηση, που πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 55 ετών και ανά 5 χρόνια ή 10 χρόνια, αναλόγως των ευρημάτων.

«Ο κρυφός αλκοολισμός (στο σπίτι) αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού»

Ξέρουμε ότι το κάπνισμα ευθύνεται για τον καρκίνο των πνευμόνων και αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για όλα τα ογκολογικά νοσήματα, μεταξύ των οποίων και για τον ουροθηλιακό καρκίνο που στην Ελλάδα γνωρίζει μεγάλη αύξηση, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο τα περιστατικά μειώνονται. Ξέρουμε επίσης πως η ανθυγιεινή διατροφή αυξάνει τον κίνδυνο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Παράλληλα, η ίδια η παχυσαρκία είναι καρκινογόνος και μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του πεπτικού, των ωοθηκών, του ενδομητρίου και υπογονιμότητα. Αυτό που ωστόσο το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει είναι πως και το αλκοόλ είναι καρκινογόνο – δεν ευθύνεται μόνο για την κίρρωση του ήπατος και τον ηπατικό καρκίνο- αλλά και για τον καρκίνο του μαστού, του προστάτη και του οισοφάγου.

Μάλιστα έρευνες από τις ΗΠΑ φανερώνουν πως οι γυναίκες που εργάζονται στο σπίτι (τώρα είναι πολλές λόγω της τηλεργασίας) και που είναι νοικοκυρές και κάνουν οικιακές δουλειές πίνοντας συστηματικά ένα ή και παραπάνω ποτηράκια αλκοόλ αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.

«Η έρευνα για τον κορονοϊό θα ανοίξει νέους δρόμους στην ογκολογία»

Επειδή βέβαια ισχύει πάντοτε πως «ουδέν κακόν αμιγές καλού» η προσήλωση ολόκληρου του συστήματος υγείας στην Covid αλλά και των ερευνητών και ειδικά οι εντατικές έρευνες στον τομέα των μονοκλωνικών αντισωμάτων αναμένεται να βοηθήσουν τις κλινικές μελέτες στην Ογκολογία.

Σε αρκετές μορφές καρκίνου ήδη χρησιμοποιούνται μονοκλωνικά αντισώματα σαν ανοσοθεραπεία και η γνώση που θα κερδίσουμε από τις ανοσοτροποιητικές θεραπείες της Covid θα είναι ιδιαιτέρως πολύτιμες. Ωστόσο, όπως εκτιμά ο καθηγητής Παθολογίας- Ογκολογίας του νοσοκομείου «Σωτηρία», Κώστας Συρίγος, δεν είναι πιθανό να δούμε αυτές τις παγκόσμιες συνέργειες που παρατηρήσαμε στην μάχη με τον κορονοϊό.

Κι αυτό γιατί στην προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας δαπανήθηκαν τεράστια κονδύλια, ώστε τα ευρωπαϊκά κράτη να αγοράσουν τα αναπτυσσόμενα εμβόλια, πριν αυτά καλά-καλά υπάρξουν.