Ήταν η Folli – Follie, ακολούθησαν τα σπίτια από τα… Jumbo. Το δημοσίευμα των Financial Times για την υπόθεση Μελισσανίδη στις ΗΠΑ και ύστερα η αντίδραση των ξένων επενδυτών της Motor Oil στην εξαγορά του τηλεοπτικού σταθμού Alpha. Το είχαμε πάρει απόφαση για το δημόσιο και τις τράπεζες. Προσπαθούμε να χωνέψουμε την ΔΕΗ. Αλλά εδώ αποδεικνύεται ότι και ο ιδιωτικός τομέας είναι ένας μεγάλος ασθενής.
Δεν είναι ο δημόσιος τομέας το μόνο πρόβλημα της χώρας. Δυστυχώς και ο ιδιωτικός τομέας δείχνει να έχει την ίδια παθογένεια, να συναγωνίζεται στα κακώς κείμενα τον δημόσιο. Ίσως επειδή στην πραγματικότητα μιλάμε για έναν κρατικοδίαιτο ιδιωτικό τομέα! Η ουσία, πάντως, παραμένει. Ο ιδιωτικός τομέας δείχνει ανίκανος να διαδραματίσει τον ιστορικό του ρόλο…
Οι υγιείς δυνάμεις της επιχειρηματικής κοινότητας εγκαταλείπουν την χώρα. Επιλέγουν την Ελλάδα μόνο ως χώρα διακοπών. Πολλοί έχουν πάρει ακόμη και τις οικογένειές τους και έχουν μετακομίσει σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, εκεί που θεωρούν ότι είναι καλύτερο το περιβάλλον για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Ο Τιτάνας ήταν μία ακόμη εταιρεία που εγκατέλειψε το «δελεαστικό» περιβάλλον της Αθήνας. Οι δημοσιογραφικές πληροφορίες θέλουν να ακολουθεί κι άλλος μεγάλος Όμιλος, αυξάνοντας έτσι την αίσθηση της εγκατάλειψης.
Η Folli – Follie ήταν ένας πυροβολισμός κατευθείαν στην καρδιά της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Ένα σκάνδαλο μεγατόνων που για κάποιους άγνωστους λόγους επιχειρήθηκε να περάσει σαν να επρόκειτο για την πιο φυσιολογική ιστορία του κόσμου. Μπορεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να θεώρησε το θέμα ως «συνηθισμένο» στις πρώτες ημέρες που ξέσπασε το σκάνδαλο, αλλά δεν είχαν την ίδια άποψη και οι ξένοι επενδυτές. Η Ελλάδα είναι πλέον κόκκινο πανί. Για τους ξένους είναι μία χώρα γεμάτη Κουτσολιούτσους και αναξιόπιστους δημοσίους υπαλλήλους που «κουκουλώνουν» σκάνδαλα δισεκατομμυρίων. Η πρόσκληση για επενδύσεις στην Ελλάδα μοιάζει στα μάτια τους σαν να τους καλούν για μετοίκιση σε μία πόλη που την προηγούμενη ημέρα έχει πληγεί από πυρηνική βόμβα.
Υπάρχει κι άλλη ελληνική εταιρεία που ακολούθησε τον δρόμο της δημιουργικής λογιστικής; Θα το μάθουμε στις 3 Δεκεμβρίου! Όταν ο άνθρωπος που ανακάλυψε το σκάνδαλο της Folli – Follie θα μιλήσει σε χρηματιστηριακό συνέδριο. Έχει υποσχεθεί νέες αποκαλύψεις. Θα αφορούν ελληνική εταιρεία; Αυτό θα είναι μια πραγματική ταφόπλακα. Θα εξαφανίσει και τα τελευταία ίχνη οξυγόνου στο φέρετρο…
Στο μεταξύ μία άλλη υπόθεση, αυτή των περιπετειών του Δημήτρη Μελισσανίδη στις ΗΠΑ και στην εταιρεία Aegean Maritime απασχολεί τους Financial Times. Ο ίδιος ο κ. Μελισσανίδης αρνείται κάθε ανάμειξη σε αυτό που τον κατηγορούν, ότι επιχείρησε να αναλάβει και πάλι τον έλεγχο της εταιρείας μέσω μιας υπερτιμημένης εξαγοράς, αλλά στις ΗΠΑ οι άνθρωποι είναι πολύ ευαίσθητοι με το χρηματιστηριακό τους προϊόν. Ανεξάρτητα από το αν ο κ. Μελισσανίδης έχει δίκιο ή άδικο στους ισχυρισμούς του, η αλήθεια είναι ότι ένα ακόμη όνομα Έλληνα επιχειρηματία απασχολεί τον διεθνή οικονομικό τύπο. Κι αυτό δεν είναι για καλό λόγο.
Κι ερχόμαστε στην περίπτωση της Motor Oil. Η εταιρεία, συμφερόντων της οικογένειας Βαρδινογιάννη, εξαγόρασε τον τηλεοπτικό σταθμό Alpha. Η ίδια οικογένεια ελέγχει και τον τηλεοπτικό σταθμό Star. Εξετάζοντας κανείς το θέμα από επιχειρηματικής άποψης, οι συνέργειες μεταξύ Star και Alpha καθιστούν την εξαγορά του Alpha μία εξαιρετική κίνηση για λογαριασμό της οικογένειας Βαρδινογιάννη. Το γεγονός όμως ότι μία πετρελαϊκή εταιρεία εξαγόρασε μία εταιρεία media προκάλεσε νευρική κρίση στους ξένους θεσμικούς επενδυτές. Κι αυτό διότι έχουν συνηθίσει σε μία άλλη κουλτούρα στις αγορές που δραστηριοποιούνται. Δεν τους ενδιαφέρει αν ο Alpha θα βγάλει εκατομμύρια ευρώ για λογαριασμό της Motor Oil. Τους ενοχλεί που αιφνιδιάστηκαν. Που δεν «ρωτήθηκαν».
Έχει διαμορφωθεί ένα κλίμα στο εξωτερικό για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δύσκολα θα αλλάξει στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσε να αποτελέσει την ατμομηχανή της Οικονομίας και να παρασύρει στον δρόμο της αρετής και τον δημόσιο, αλλά, κατά τα φαινόμενα, το πρόβλημα είναι πιο βαθύ απ' όσο είχαν υποπτευτεί κι οι πλέον απαισιόδοξοι. Ο ιδιωτικός τομέας, αυτός που κυριαρχεί σήμερα στην ελληνική οικονομική ζωή, δεν είναι ικανός να εμπνεύσει τις αγορές. Και πολύ περισσότερο δεν αποτελεί φάρο εμπιστοσύνης. Κάθε άλλο…
Κι η κυβέρνηση; Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβηκε στην εξουσία υποσχόμενος ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Είπε ακόμη ότι θα κτυπήσει την διαπλοκή, ότι θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό. Μην έχοντας δικό του οικονομικό πρόγραμμα αντέγραψε αρκετά εδάφια από τις διακηρύξεις του φιλελεύθερου χώρου για την ανάπτυξη και την βιομηχανία. Λογικό, αφού έκαναν μέχρι και… μεταγραφές, όπως ακριβώς γίνεται και στον ποδοσφαιρικό χώρο. Το αποτέλεσμα; Τέσσερα χρόνια μετά στην χώρα έχουν μείνει εκείνοι που δεν μπορούν να φύγουν! Η διαπλοκή κάνει πάρτι και τα στελέχη της κυβέρνησης δεν προλαβαίνουν να πηγαίνουν από γήπεδο σε γήπεδο και από σουίτα σε σουίτα. Ο χειρισμός Γκότση στην υπόθεση Folli- Follie είναι για Όσκαρ συγκάλυψης.
Σε «αντίδραση» δεν αποκλείεται να δούμε έναν – δύο στην φυλακή. Ένας επιχειρηματίας ή ένας πρώην τραπεζίτης πίσω από τα κάγκελα θα δώσει ένα άλλοθι γι αυτά που δεν έγιναν όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά και για εκείνα που έγιναν. Αυτή δεν είναι μία κυβέρνηση που δήθεν πολέμησε την ολιγαρχία. Πολέμησε την επιχειρηματικότητα, αλλά όχι την ολιγαρχία. Αντίθετα, με την ολιγαρχία τα πήγε μια χαρά. Και εμείς θα ζήσουμε, εξαιτίας κι αυτού του γεγονότος, πολλές τρομάρες. Η ανάπτυξη δεν αργεί, μόνο. Κατά τα φαινόμενα έχουμε πάρει διαζύγιο από τον υπόλοιπο κόσμο.
Θανάσης Μαυρίδης
