Κάποτε στην Αίγυπτο

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, είχα συνοδεύσει μαζί με δημοσιογραφική αποστολή έναν υπουργό δημόσιας τάξης της εποχής, σε ένα επίσημο ταξίδι του στην Αίγυπτο. Ο Αιγύπτιος υπουργός μας είχε πει την ακόλουθη ιστορία. «Η αστυνομία που είχαμε από παλιά, ήταν ανίκανη. Μπαξίσι, τεμπελιά, άρνηση να διακινδυνεύσει για τους πολίτες, δεν μπορούσε να κάνει δουλειά. Προσπαθήσαμε να την αλλάξουμε, στάθηκε αδύνατο. Η νοοτροπία της ήταν ριζωμένη. Θελήσαμε να τους απολύσουμε, δεν γινόταν, ήταν μόνιμοι. Οπότε πήραμε απόφαση ότι αυτό το πράγμα δεν διορθώνεται.

Φέραμε δέκα Αμερικανούς συμβούλους (τότε ήταν ο Μουμπάρακ πρόεδρος) που τους αναθέσαμε εν λευκώ να φτιάξουν μια καινούρια αστυνομία από την αρχή, στα πρότυπα της αμερικανικής. Δώσαμε χρήμα και μέσα. Απαγορεύτηκε η ένταξη παλιών αστυνομικών στην καινούρια υπηρεσία, ακόμα και αξιωματικών. Τα αστυνομικά τμήματα του καινούριου σώματος, στεγάστηκαν σε άλλα κτίρια ώστε να μην συναναστρέφονται οι μεν τους δε. Αποθαρρύναμε κάθε σχέση μεταξύ τους, εμφυσήσαμε μάλιστα στους καινούριους την περιφρόνηση προς τους παλιούς.

Αυτή τη στιγμή η χώρα έχει δύο αστυνομίες. Βλέπεις τους καινούριους και νομίζεις ότι βρίσκεσαι στη Νέα Υόρκη, Σύγχρονοι, εκπαιδευμένοι, καλοντυμένοι, με όλα τα μέσα στη διάθεσή τους, έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Οι παλιοί, βρώμικοι και ρακένδυτοι, κάθονται σε σκαμνιά έξω από τα αστυνομικά τμήματά του και καπνίζουν περιμένοντας να περάσει η βάρδιά τους. Δεν τους αναθέτουμε τίποτα και όλα τα χρήματα κατευθύνονται στο καινούριο σώμα. Τους αφήνουμε να σβήσουν. Σε πέντε με δέκα χρόνια, η παλιά αστυνομία θα πάψει και τυπικά να υπάρχει».

Μου είχε κάνει τότε μεγάλη εντύπωση αυτή η ιστορία. Ήταν μια λύση ενός προβλήματος που έβγαινε έξω από τα καθιερωμένα κουτάκια, με εντυπωσίασε δε περισσότερο το γεγονός ότι το έκανε μια καταφανώς υπανάπτυκτη και χαοτική χώρα σαν την Αίγυπτο εκείνης της εποχής. Δεν έμαθα έκτοτε την τύχη του εγχειρήματος, αλλά πολλές φορές αυτή η συνταγή ήρθε στο μυαλό μου σαν λύση όταν συζητούσαμε τα ζητήματα του ελληνικού πανεπιστημίου. Δεκαπέντε υπέροχες μεταρρυθμίσεις έχω ζήσει στα ΑΕΙ, δεκαπέντε αποτυχίες είδα στο τέλος.

Τώρα η Κεραμέως αποτολμά μία ακόμα. Πολύ σωστή, πολύ σύγχρονη, πολύ ρεαλιστική. Και από κάτω τα ίδια. Αντιδράσεις, φασαρίες, διαφωνίες, επεισόδια. Για να δούμε αυτή τη φορά που θα καταλήξει η προσπάθεια της. Εγώ πάντως επιμένω. Φτιάξτε άλλα πανεπιστήμια από την αρχή, τούτα εδώ δεν διορθώνονται εκ των έσω.