Ήττα ταυτότητας

Ήττα ταυτότητας

Του Γιώργου Φλωρίδη

Η κρίση του ελληνικού λαού απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν συνολική για τα πέντε χρόνια της κυβερνητικής του θητείας, και ήταν καταλυτική. Δεν ήταν για επιμέρους θέματα, δεν ήταν εξαιτίας των χειρισμών της προεκλογικής εκστρατείας και, προφανώς, δεν πρόκειται για ήττα στα σημεία. Κάθε απόπειρα της ηγεσίας του, να αναχθούν τα αίτιά της σε δευτερεύοντα θέματα και σε προεκλογικούς άστοχους χειρισμούς, δημιουργεί συνθήκες όχι μόνο για νέα, ενδεχομένως μεγαλύτερη, συντριβή στις εκλογές του Ιουλίου, αλλά και την είσοδό του σε μια περίοδο μακροχρόνιας κρίσης, με απροσδιόριστες συνέπειες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι γνωστό, ότι κυριάρχησε καβαλώντας το κύμα κοινωνικής απελπισίας μέσα στο βρασμό της κρίσης, και εκμεταλλευόμενος τον θυμό των πολιτών που χρέωναν τα πάντα σ' αυτούς που κυβέρνησαν πριν από την κρίση. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι κατόρθωσε να συνδέσει τις ιδεολογικές του αυταπάτες, με την απελπισμένη ανάγκη του κόσμου να πιστέψει, ότι μπορούσε να σώσει «κάτι» από τις ριζικές διορθώσεις που επέρχονταν στα εισοδήματά του και στον μέχρι τότε βολεμένο τρόπο ζωής του. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έσωσε τελικά αυτό το «κάτι», αντίθετα το επιδείνωσε. Και όχι μόνο αυτό, αλλά προχώρησε στην μετατροπή της αυταπάτης του σε πολιτική απάτη. Από το σημείο εκείνο άρχισε η πολιτική αποδόμηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εξελίχθηκε μέσα από δύο αποκλίνουσες διαδρομές.

Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ συνέχιζε με αμεριμνησία την πολιτική του, δεν καταλάβαινε τι εξελίσσονταν και τι ακριβώς γίνονταν στο κοινωνικό βάθος. Κατανοούσε τις όποιες κυβερνητικές δυσκολίες του, ως φυσικές και διορθώσιμες. Συνέχιζε να εξωραΐζει τις αδυναμίες του, κοροϊδεύοντας τον κόσμο και καταγγέλλοντας την λιτότητα, τον νεοφιλελευθερισμό και τις ελίτ.

Η ελληνική κοινωνία, όμως, ακολούθησε τον ακριβώς αντίθετο δρόμο. Έβλεπε ότι όχι μόνο δεν διέσωζε τίποτα με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά συνειδητοποιούσε σταδιακά, ότι ο κόσμος πλέον αλλάζει. Ότι πόροι στενεύουν σε παγκόσμιο επίπεδο και ότι πρέπει να παραχθεί νέος πλούτος. Ότι είναι αφέλεια να καταγγέλλεις για νεοφιλελευθερισμό, τον μεγαλύτερο μηχανισμό αναδιανομής πλούτου στον κόσμο, δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ότι αρχίζει και γίνεται, πλέον, πολύ σοβαρό το μεταναστευτικό, που δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με τους όρους του 1980. Ότι η ταπείνωση της τσέπης υποφέρεται, αλλά η ταπείνωση του εθνικού αισθήματος είναι ανυπόφορη και ασυγχώρητη. Ότι, επίσης, φάνηκε πλέον καθαρά, ότι η αριστερά και οι λαϊκιστές δεν έχουν και πολύ πρόβλημα με τις ελίτ των κοινωνιών τους, αλλά αντίθετα συγχρωτίζονται με άνεση μαζί τους και απολαμβάνουν τα καλά του πλούτου των άλλων.

Σ' αυτές τις δύο αντιθετικές και ασύμπτωτες πορείες, συντελέσθηκε αρχικά η ρωγμή και μετά το χάσμα ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το αποτέλεσμα, λοιπόν, της ήττας, δεν ήρθε στιγμιαία και περιπτωσιολογικά. Ήρθε ώριμα, αλλά αποφασιστικά, διότι περικλείει μέσα του την αυξανόμενη απόσταση της ιδεολογίας και της ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ με την ριζική εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας. Τα αφηγήματα αυτής της ταυτότητας είναι οπισθοδρομικά και ξεπερασμένα. Είναι εκτός θέματος. Ο συνδυασμός τους με την αδέξια χρησιμοποίησή τους σε συνθήκες διακυβέρνησης, τα οδήγησε να γίνουν εκρηκτικά και αυτοκαταστροφικά για τον φορέα τους, για αυτόν δηλαδή που τα διακινούσε και τα εφάρμοζε. Η επιμονή δε του φορέα τους, να τα προβάλλει «επιθετικά και με αυτοπεποίθηση», οδήγησε στην αλαζονεία και στην πρόσκρουση στον τοίχο.

Η ψευδολογία, η λασπολογία, η παροχολογία δεν είναι τίποτα άλλο παρά οι πολιτικές αποφύσεις, μιας δομικά πάσχουσας πολιτικής φυσιογνωμίας.

Τα αίτια, λοιπόν, αυτής της ήττας, αφορούν την παρωχημένη αριστερή ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ, έρχονται από μακριά και θα πάνε μακριά, αν δεν κοιταχτούν στο βάθος τους.

Οι ευθύνες του κ. Βερναρδάκη και όποιου άλλου στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να εξαλείφονται, είναι για το λόγο αυτό, περιορισμένες και αμελητέες . Με μια έννοια, ακόμη και ο κ. Τσίπρας, που φέρει καθαρά την μεγαλύτερη υποκειμενική ευθύνη για την ήττα, είναι «θύμα» των παρωχημένων ιδεών του, της ανικανότητάς του ν' αντιληφθεί τίς εξελίξεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο και, βεβαίως, της αλαζονείας και του πάθους του για την παραμονή στην εξουσία με κάθε τρόπο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανήκει στις περιπτώσεις εκείνες, όπου η ριζική μεταβολή του κόσμου, εκδικείται την φτώχεια των ιδεών και των εκπροσώπων τους.