Ήρθε η ώρα να ενεργοποιηθεί η εγχώρια επιχειρηματικότητα

Ήρθε η ώρα να ενεργοποιηθεί η εγχώρια επιχειρηματικότητα

Είναι προϋπόθεση ότι πέρα από την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πρέπει να ενεργοποιηθεί η εγχώρια επιχειρηματικότητα, τονίζει στο liberal.gr, ο ο Άγγγελος Τσακανίκας, επιστημονικός υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικότητας του ΙΟΒΕ και επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ, προσθέτοντας ότι τα παραδείγματα εμβληματικών ομίλων που έχουν εξαγγείλει και υλοποιούν μεγάλες επενδύσεις είναι λιγοστά, χρειαζόμαστε περισσότερα.

Σχολιάζοντας το μήνυμα Μητσοτάκη από το βήμα του Συνεδρίου του ΣΕΒ που έκανε λόγο για μια “συμφωνία αλήθειας” με τους επιχειρηματίες, καλώντας τους να προβούν σε προσλήψεις, ο επιστημονικός υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικότητας του ΙΟΒΕ, το χαρακτηρίζει δίκαιη απαίτηση.  

Και επισημαίνει ότι “έχει έρθει η ώρα να δούμε πιο δραστικές και εμφατικές κινήσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων, παρ' ότι ακόμα πολλά πράγματα πρέπει να βελτιωθούν στο επιχειρηματικό και ρυθμιστικό περιβάλλον”. 

Χαρακτηρίζει εφικτό ένα στόχο 2,3%-2,4% για την ανάπτυξη του 2020, ενώ παραπέμπει στα ευρήματα πρόσφατης έρευνας του ΙΟΒΕ που δείχνουν ότι αυξάνονται όσοι βρίσκονται στα αρχικά στάδια έναρξης μιας επιχείρησης (400.000 το 2018), προσθέτοντας ωστόσο ότι την ίδια στιγμή τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας επιχειρηματικότητας σε όρους καινοτομίας, εισόδου σε νέες αγορές και τεχνολογικής αναβάθμισης, παραμένουν προβληματικά.

“Η ίδρυση απλώς πολλών επιχειρήσεων από μόνη της δεν σημαίνει κάτι αν δεν διασφαλίζουμε αναπτυξιακές επιδόσεις υψηλών επιδόσεων και ποιοτικά χαρακτηριστικά σε αυτά, εκεί πρέπει να εστιάσουμε”, σημειώνει ο επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ. 

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

- Σχολιάστε μας το μήνυμα Μητσοτάκη προς τον επιχειρηματικό κόσμο, από το βήμα του συνεδρίου του ΣΕΒ, ότι η  κυβέρνηση μειώνει τους φόρους, αλλά θα πρέπει και οι επιχειρήσεις να κάνουν προσλήψεις και επενδύσεις. Τι περιμένουν για να ενεργοποιηθούν οι επιχειρήσεις; 

Νομίζω ότι είναι ένα εύλογο μήνυμα και μία δίκαιη απαίτηση. Είναι προϋπόθεση ότι πέρα από την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πρέπει να ενεργοποιηθεί η εγχώρια επιχειρηματικότητα.

Τα παραδείγματα εμβληματικών επιχειρηματικών ομίλων που έχουν εξαγγείλει και ήδη υλοποιούν μεγάλες επενδύσεις είναι λιγοστά, και χρειαζόμαστε περισσότερα.

Οι προσδοκίες στην οικονομία έχουν βελτιωθεί αρκετά, η οικονομία φαίνεται να διατηρεί – και σε μικρό βαθμό να ενισχύει την αναπτυξιακή της δυναμική - αλλά καθώς είναι ακόμα αρκετά ήπια, απαιτείται ακόμα περισσότερη προσπάθεια, καθώς τίποτα δεν έρχεται αυτόματα.

Νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να δούμε πιο δραστικές και εμφατικές κινήσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων, παρόλο που ακόμα πολλά πράγματα πρέπει να βελτιωθούν στο επιχειρηματικό και ρυθμιστικό περιβάλλον.

- Έως πρότινος πάντως ένα επιχείρημα του επιχειρηματικού κόσμου όταν του ασκούνταν κριτική ότι δεν κάνει επενδύσεις, ήταν ότι το κόστος δανεισμού είναι υψηλό. Ωστόσο, πλέον αυτό έχει μειωθεί, τα εταιρικά ομόλογα έχουν επιτόκιο 3%. Επομένως;

Πράγματι, οι όροι χρηματοδότησης της χώρας και κατ' επέκταση και των επιχειρήσεων έχουν βελτιωθεί, παρόλο που σε σχέση με ανταγωνιστικές επιχειρήσεις από άλλες χώρες ακόμα βρισκόμαστε σε δυσμενέστερη θέση.

Νομίζω ότι υπάρχουν εργαλεία και μηχανισμοί χρηματοδότησης που μπορούν να διευκολύνουν τις μεγάλες επιχειρήσεις. Από εκεί και πέρα βέβαια οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αναμένουν μια βελτίωση και στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα βάρη των χρηματοδοτήσεων του παρελθόντος – κόκκινα δάνεια κτλ – ακόμα προσπαθούμε να τα διαχειριστούμε με αποτελεσματικό τρόπο και χωρίς να δημιουργούμε ηθικό κίνδυνο για το μέλλον.

- Σχολιάστε μας την εξαγγελία Μητσοτάκη για την μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης. Ακούμε ότι θα φτάσει ακόμη και στο 30%, δηλαδή κοντά στα 300 εκατ. ευρώ.  Είναι εφικτή μια τέτοια μείωση, δεδομένου και του μεγάλου υπερπλεονάσματος;

Ο τρόπος με τον οποίο αξιοποιείται το υπερπλεόνασμα έχει σημασία καθώς δεν μπορεί να συνιστά απλώς την ικανοποίηση διάφορων αιτημάτων που συναθροίζονται στο τέλος της ημέρας.

Ο καλός υπουργός δεν είναι αυτός που απλώς ικανοποιεί αιτήματα της αγοράς, δίκαια ή άδικα. Χρειάζεται προτεραιοποίηση επιλογών, στάθμιση κόστους – οφέλους, αξιολόγηση επιπτώσεων, που να αντανακλούν τελικά ένα σχέδιο, μία στρατηγική. Μόνο έτσι μπορεί να αναδεικνύεται μία στόχευση και τελικά να μπορεί να κριθεί η αποτελεσματικότητα της «παροχής».

- Είναι πιθανό να έχουμε ξεμπερδέψει με όλους τους μνημονιακούς φόρους ως το τέλος της 4ετίας; 

Η διαμόρφωση μια σταθερής φορολογικής πολιτικής δεν είναι θέμα μνημονίου, αλλά μια ορθής διακυβέρνησης με συγκεκριμένους στόχους.

Δεν μπορούμε να ξαναγυρίσουμε στο παρελθόν και να εκτραπούμε δημοσιονομικά, με νέα ελλείμματα. Η δημοσιονομική πειθαρχία οφείλει να είναι ένα εγγενές και πάγιο στοιχείο της πολιτικής μας, η δε φορολογική συμμόρφωση και η πάταξη της φοροαποφυγής, μόνιμος στόχος και σε προληπτικό και σε κατασταλτικό επίπεδο.

- Σύμφωνα με την ενδιάμεση νομισματική έκθεση της ΤτΕ, η ανάπτυξη του 2020 θα κινηθεί στο 2,4%, και αυτό χάρη στην ιδιωτική κατανάλωση, αλλά και στην αύξηση των επενδύσεων. Εφικτοί οι στόχοι;

Είδαμε μία μεγάλη αναθεώρηση πρόσφατα στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που μετέβαλαν αρκετά τα δεδομένα και τις εκτιμήσεις. Παρ' όλ αυτά νομίζω ότι το 2,3 με 2,4% συνιστά έναν εφικτό στόχο για το 2020.

- Στο φετινό δεκάμηνο πάντως, σύμφωνα με τα χθεσινά στατιστικά, οι ξένες επενδύσεις ξεπέρασαν τα 3 δισ. Τι δείχνει αυτό;

Σαφώς υπάρχει μια βελτίωση στο επενδυτικό κλίμα, αλλά επίσης είναι σαφές ότι οι επενδύσεις δεν αποφασίζονται σε μία ημέρα, ενώ και η υλοποίηση μπορεί να έχει ευρύ χρονικό ορίζοντα. Άλλωστε ο σχεδιασμός, αλλά και η ένταση και η έκταση μιας επενδυτικής απόφασης προκύπτει από συνεκτίμηση πλήθους δεδομένων. Υπό αυτή την έννοια οι προσδοκίες  παίζουν το ρόλο τους, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις η επενδυτική απόφαση βασίζεται σε απτούς δείκτες, αξιολόγηση πραγματικών δεδομένων και εκτίμηση κόστους οφέλους με βάση τις ισχύουσες διαδικασίες. Επομένως οποιαδήποτε ενέργεια βελτιώνει την αποδοτικότητα μιας διαδικασίας, απλοποιεί και επιταχύνει, συνεκτιμάται θετικά.

- Σε πρόσφατη έρευνα που έκανε το ΙΟΒΕ, αναδεικνύονται θετικά μηνύματα για την επιχειρηματικότητα των αρχικών σταδίων, χωρίς ωστόσο αυτό να έχει συνέχεια. Τι δείχνουν τα ευρήματα; 

Πράγματι υπάρχει σημαντική βελτίωση, ενώ αυτή φαίνεται να έχει και συνέχεια αφού αναμένουμε ο σχετικός δείκτης να κινηθεί πάνω από το 8% το 2019 (από 6,4% το 2018). Πάνω από 400.000 άτομα βρισκόταν στα αρχικά στάδια έναρξης μιας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης, το 2018, καθώς φαίνεται η σταθεροποίηση της οικονομίας και η μικρή έστω αναπτυξιακή δυναμική της περυσινής χρονιάς, να ενίσχυσαν τη νέα επιχειρηματικότητα παρά τη δυσμενή φορολογική μεταχείρισή της. 

Όμως την ίδια στιγμή η βελτίωση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας επιχειρηματικότητας σε όρους καινοτομίας, εισόδου σε νέες αγορές και τεχνολογικής αναβάθμισης είναι μάλλον μικρή.

Ο σχεδιασμός πολιτικών για την τόνωση της επιχειρηματικότητας δεν μπορεί να εστιάζει απλώς στην αλγεβρική αύξηση των νέων εγχειρημάτων, καθώς αν αυτά δε συγκεντρώνουν πλεονεκτήματα κεινοτομνίας και άλλων ποιοτικών χαρακτηριστικών, τότε η βιωσιμότητά τους είναι σε κίνδυνο. Η ίδρυση απλώς πολλών επιχειρήσεων από μόνη της δε σημαίνει κάτι αν δεν διασφαλίζουμε αναπτυξιακές επιδόσεις υψηλών επιδόσεων και ποιοτικά χαρακτηριστικά σε αυτά. Και εκεί πρέπει να εστιάσουμε.