«Η προστασία της ανθρώπινης ζωής δεν είναι βάρδια»
Νίκος Χαρδαλιάς

«Η προστασία της ανθρώπινης ζωής δεν είναι βάρδια»

Την πεποίθηση ότι η προάσπιση της ανθρώπινης ζωής δεν αφορά βάρδια αλλά στοίχημα πραγματικής ευθύνης διατυπώνει στο liberal.gr ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας. Tαυτόχρονα εντοπίζει έλλειμμα ηγεσίας κατά τα προηγούμενα έτη το οποίο, σημειώνει, πρέπει να αντικατασταθεί από υπεύθυνες πολιτικές και υπεύθυνους διαχείρισης των κρίσεων.

Ο Νίκος Χαρδαλιάς, μετά τη ψήφιση του νόμου για την αλλαγή της δομής της Πολιτικής Προστασίας της χώρας αναφέρει ότι, τυπικά, αποτελεί  την ολοκλήρωση μιας προεκλογικής δέσμευσης, αλλά ουσιαστικά βελτιστοποιεί τον συντονισμό των εμπλεκομένων ώστε όλα να λειτουργούν ρολόι την κρίσιμη ώρα, δίνοντας για πρώτη φορά τη δυνατότητα για προληπτική κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, σε ανύποπτη στιγμή, ώστε να τρέχουν πιο γρήγορα οι χρονοβόρες διαδικασίες της δημόσιας μηχανής.

Ξεκαθαρίζοντας ότι δεν μπορεί να προβλέψει τα φυσικά φαινόμενα, δεσμεύεται ότι δεν θα ακούσουμε ποτέ από τα χείλη του τη φράση «έγινε στραβή στη βάρδιά μου» ενώ μιλά για τη νέα καμπάνια του 112 και τη συνεργασία του με τους υπουργούς της κυβέρνησης.

Συνέντευξη στην Μαρία Μουρελάτου:

- Τι είναι αυτό που σηματοδοτεί η ψήφιση του νέου νομοσχεδίου για την Πολιτική Προστασία;

Με το νέο νομοσχέδιο ουσιαστικά η χώρα αποκτά Εθνικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας. Αυτό σημαίνει μια σύγχρονη δομή που αφορά κάθετη δομή διοίκησης και οριζόντια διακλάδωση ενεργειών. Πρακτικά σημαίνει ότι δίνουμε ένα τέλος στα προβλήματα συντονισμού που υπήρχαν όλα αυτά τα χρόνια και που κόστισαν δυστυχώς και ανθρώπινες ζωές. Πιο συγκεκριμένα, για να γίνω σαφής, αποκτούμε μια κάθετη δομή με έναν Εθνικό Διοικητή και 13 Περιφερειακούς Διοικητές οι οποίοι έρχονται ουσιαστικά να συνδράμουν το έργο όλων των εμπλεκόμενων φορέων την ώρα της διαχείρισης κρίσεως. Όπως έχω πει και τονίζω συνέχεια, το πρόβλημα της πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα δεν είναι ποιος κάνει τι.

Αυτό μέσα από τα εγχειρίδια διαδικασιών και τα διάφορα πρωτόκολλα είναι γνωστό. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπήρχε μέχρι τώρα κάποιος ο οποίος να παρακολουθεί την ώρα της κρίσης ότι αυτός που πρέπει να κάνει κάτι το κάνει την ώρα που πρέπει, στον χρόνο που πρέπει και με τις διαδικασίες που πρέπει ώστε να μπορεί να επιχειρήσει και το επόμενο γρανάζι του μηχανισμού. Αυτή τη δουλειά την κάνει η νέα δομή. Είναι κάθετος συντονισμός, ένας παίρνει την απόφαση, ένας συντονίζει, όλοι οι υπόλοιποι συνδράμουμε στην προσπάθεια την ώρα της κρίσης.

ΝΙΚΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ

- Επικεφαλής της προσπάθειας είστε εσείς και ακριβώς από κάτω σας στη νέα δομή είναι ο ένας εθνικός διοικητής;

Ακριβώς.

- Ποιες είναι οι ασφαλιστικές δικλείδες που φέρνει το νέο νομοσχέδιο ώστε να μην έχουμε τις παλινωδίες και τα παρατράγουδα του παρελθόντος; Είναι ο καλύτερος συντονισμός που μας λέτε ότι επιτυγχάνεται;

Ο συντονισμός είναι το ένα κομμάτι. Ασφαλιστικές δικλείδες σε σχέση με τα φυσικά φαινόμενα δεν μπορεί να εξασφαλίσει κανένας. Αυτό που μπορεί να εξασφαλίσει είναι καλύτερους και ξεκάθαρους όρους αντιμετώπισης της κρίσης την ώρα που αυτή θα παρουσιαστεί. Όμως ένα δεύτερο κομμάτι και πολύ σημαντικό για εμάς είναι το κομμάτι της πρόληψης, στο οποίο δίνουμε μεγάλη έμφαση και είναι η πρώτη φορά που σε σχέδιο νόμου που αφορά την πολιτική προστασία θεσπίζονται κανόνες, όροι και διαδικασίες για να μπορούν να προχωρούν συγκεκριμένες εργασίες, έργα και προμήθειες εξοπλισμών που αφορούν στην πρόληψη.

Πιο συγκεκριμένα, δημιουργείται η δυνατότητα για πρώτη φορά να θέσουμε μια περιοχή σε ειδική κινητοποίηση κατά τα πρότυπα της κήρυξης μιας περιοχής σε έκτακτη ανάγκη. Η έκτακτη ανάγκη θυμίζω ήταν απόρροια μιας καταστροφής ενώ τώρα η ειδική κινητοποίηση είναι προαπειλούμενου κινδύνου. Δηλαδή, πρώτη φορά θεσπίζουμε διαδικασίες ώστε να μπορούμε να προχωρήσουμε άμεσα έργα προληπτικά, ενόψει ενός κινδύνου. Μάλιστα, δημιουργούμε και μια Επιτροπή Εκτίμησης Κινδύνου η οποία είναι διυπουργική, συμμετέχουν τα υπουργεία Υποδομών, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος, οι εκπρόσωποι των φορέων διαχείρισης όπου σε κάποια έργα πρόληψης που θα εκτιμηθούν ως κατεπείγοντα, κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε διαδικασίας, η αδειοδότηση θα γίνεται εντός 90 ημερών από την Γενική Γραμματεία.

Θυμίζω ότι για έργα αποκατάστασης και έργα πρόληψης οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων πολλές φορές φτάνουν από εννέα μήνες έως και δύο χρόνια με αποτέλεσμα να έχουμε αυτό το μπαλάκι ευθυνών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας περίπτωσης είναι και το ζήτημα της Μάνδρας, όπου για δύο χρόνια η μελέτη μετακινείτο από γραφείο σε γραφείο προκειμένου να έχει σύμφωνες γνώμες ή να εξασφαλίσει αδειοδοτήσεις από τον έναν ή τον άλλον φορέα.

- Υπάρχει μπροστά σας τώρα κάποια τέτοια περίπτωση πανελλαδικά που πρέπει να αντιμετωπιστεί προληπτικά ως έκτακτη;

Καταρχάς, το πρώτο μας μέλημα και το μεγάλο στοίχημα από τη στιγμή που έχουμε αποκτήσει δομή είναι να ολοκληρωθούν οι εφαρμοστικοί κανονισμοί και οι κανονιστικές διατάξεις που χρειάζονται για την εφαρμογή του νόμου. Άρα, στο επόμενο τρίμηνο έχουμε πάρα πολλή δουλειά ώστε όλα αυτά που προβλέπει ο νόμος να γίνουν πραγματικότητα. Επίσης, θα ξεκινήσει η διαδικασία της διαβούλευσης και της συζήτησης και με τους Δήμους και τις Περιφέρειες ώστε να καταγράψουμε, να προτεραιοποιήσουμε και να κατηγοριοποιήσουμε τα έργα εκείνα που πρέπει να προχωρήσουν άμεσα. Σήμερα είχα τη δυνατότητα να συνομιλήσω, ως πρώτη επαφή μου και σύσκεψη, με τον Υπουργό Εσωτερικών έτσι ώστε να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες, ώστε μέσα στο 2020 να εξασφαλίσουμε και μέσα και προσωπικό στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού που θα αφορούν στη στελέχωση και τη λειτουργία των αυτοτελών γραφείων Πολιτικής Προστασίας.

- Είμαστε μέσα στο χρονικό πλαίσιο για την αντιπυρική περίοδο, δεδομένου ότι μας λέτε ότι έχετε να τρέξετε το επόμενο τρίμηνο πολύ για να ολοκληρωθούν όλα;

Προσέξτε, το τρίμηνο αφορά την εφαρμογή του νόμου. Την ίδια στιγμή δουλεύουμε πυρετωδώς καθημερινά έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι στην καινούρια αντιπυρική περίοδο, με βάση τα εργαλεία δουλειάς που είχαμε μέχρι τώρα και με την ενίσχυση και των υποδομών μας και των μέσων που θα χρησιμοποιήσουμε, αφού τα δεδομένα της κλιματικής κρίσης το επιβάλλουν.

- Σχεδιάζετε κάποια καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών «για να μην κάνει ο καθένας του κεφαλιού του», ενόψει της ψήφισης του νέου νομοσχεδίου;

Υπάρχουν δύο σκέλη που αφορούν την ευαισθητοποίηση του κοινού. Το ένα σκέλος αφορά την εφαρμογή του 112. Μέσα στις επόμενες ημέρες οριστικοποιείται η καμπάνια εκείνη η οποία θα λειτουργήσει οριζόντια και κάθετα μέσα στην ελληνική κοινωνία ώστε οι πολίτες να αντιληφθούν τις δυνατότητες άμεσης κινητοποίησης των αρχών που έχουν σε ζητήματα που μπορεί να αφορούν στην ανθρώπινη ζωή.

Ταυτόχρονα, επικαιροποιούμε τα μέσα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, τα εναρμονίζουμε με τις νέες συνθήκες έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι να μπορούμε να επικοινωνούμε απευθείας με τον κόσμο και να του παρέχουμε πληροφορίες και μέσα από τα site μας, της Γενικής Γραμματείας, το οποίο γίνεται αυτή τη στιγμή αλλά μπαίνοντας και μέσα στα ίδια τα σχολεία, την καινούρια σχολική χρονιά, πάντα σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας βάση μιας συμφωνίας που έχει επιτευχθεί με την ίδια την υπουργό Παιδείας, ώστε στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων να μπουν ζητήματα που αφορούν την ενημέρωση, μια και πρέπει να αντικαταστήσουμε οπωσδήποτε τον φόβο με γνώση για τα θέματα φυσικών καταστροφών.

- Είχατε τη συνάντηση αξιολόγησης με τον Πρωθυπουργό, πήγε καλά;

Νομίζω στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη με την καθοδήγηση ενός αεικίνητου, ακούραστου υπουργού όπως είναι ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, τα αποτελέσματα που έχουμε φέρει είναι βάση των δεσμεύσεων και του πρωθυπουργού αλλά και της κυβέρνησης. Όλα όσα έπρεπε να έχουν γίνει, έχουν γίνει στους χρόνους που πρέπει. Βέβαια έχουμε ένα ακόμα μεγάλο στοίχημα το επόμενο εξάμηνο, ώστε αυτήν την πρώτη χρονιά να ολοκληρώσουμε όλα όσα έχουμε δεσμευτεί στον ελληνικό λαό και να εδραιώσουμε επιτέλους ένα μόνιμο αίσθημα ασφάλειας για τον πολίτη. Με λίγα λόγια, πολλή δουλειά, αγαπώντας την ευθύνη, συνεχίζουμε την προσπάθειά μας.

- Σας ανατέθηκαν τα καθήκοντα του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας από τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης, στις 19 Ιουλίου. Υπάρχει περίπτωση ποτέ να ακούσουμε από τα δικά σας χείλη τη φράση «έκατσε στραβή στη βάρδιά μου»;

Ξέρετε, η προάσπιση της ανθρώπινης ζωής δεν αφορά βάρδια, αφορά στοίχημα πραγματικής ευθύνης. Και, πραγματικά, αυτή η εμπιστοσύνη που μου έδειξε ο Πρωθυπουργός, αναθέτοντάς μου αυτήν την κρίσιμη θέση, μου γεννά και υψηλό αίσθημα ευθύνης σε σχέση με την καθημερινότητα.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα φυσικά φαινόμενα. Αυτό όμως που μπορεί και πρέπει να γίνει και που καθημερινά δουλεύουμε σκληρά για να το υλοποιήσουμε είναι ότι πρέπει οπωσδήποτε να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες κακής καθοδήγησης, να αντικαταστήσουμε το έλλειμμα ηγεσίας με υπεύθυνες πολιτικές και υπεύθυνους διαχείρισης των κρίσεων την ώρα που αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα. Άρα αυτό που χρειάζεται είναι να δουλεύουμε σκληρά, να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε όλο το σύστημα που προβλέπεται στον καινούριο νόμο και να μπορέσουμε μέσα στα επόμενα δύο χρόνια να δημιουργήσουμε τη δομή που θα εξασφαλίζει όρους ασφάλειας για όλους τους πολίτες, για τη ζωή τους, για τις περιουσίες τους, για το φυσικό περιβάλλον.