Η μεγαλύτερη πρόκληση των ΗΠΑ του Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας και της θητείας του, δοκίμασε τις αντοχές ολόκληρου του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ. Σκάνδαλα, δολοπλοκίες, κόντρες με τη νομοθετική εξουσία, θεωρίες συνωμοσίας και μία ακατάπαυστη ροή μηνυμάτων στο twitter που κατά πολλούς εξέθεσαν τη χώρα του ίσως και ανεπανόρθωτα. 

Η μεγαλύτερη πρόκληση του αμερικανικού πολιτικού συστήματος όμως δεν έχει έρθει ακόμα. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών είναι αρκετά πιθανό η θητεία του λαϊκιστή και εκκεντρικού προέδρου να λήξει άδοξα στις ερχόμενες εκλογές του Νοεμβρίου. Η αντίδραση του Τραμπ στην πιθανή του ήττα προκαλεί εφιάλτες σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ αλλά και του υπόλοιπου κόσμου. 

Όπως και το 2016, έτσι και τώρα, ο Τραμπ αρνείται να δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα των εκλογών σε περίπτωση που ηττηθεί. Η αλήθεια είναι ότι αυτή η στάση είναι αναμενόμενη από έναν πολιτικό με το ΕΓΩ του Τραμπ, όμως η στάση του στο συγκεκριμένο ζήτημα θυμίζει περισσότερο Δημοκρατίες της Μπανάνας παρά τη μεγαλύτερη υπερδύναμη και μία από τις μακροβιότερες δημοκρατίες του πλανήτη μας.

Το σκηνικό για τη στάση αυτή του Τραμπ έχει στηθεί από καιρό. Μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση οι ρεπουμπλικάνοι σπεύδουν να καταγγείλουν ότι οι εκλογές, σε συγκεκριμένες περιφέρειες μεταναστών και μειονοτήτων, δεν ήταν αδιάβλητες αλλά αντίθετα το αποτέλεσμά τους καθορίστηκε από την συμμετοχή παράνομων μεταναστών που βρίσκουν παραθυράκια στους νόμους ώστε να ψηφίσουν καταχρηστικά. Κάτι τέτοιο, φυσικά, ουδέποτε έχει αποδειχθεί σε κλίμακα που να συνιστά πραγματική απειλή για την εκλογική ακεραιότητα των ΗΠΑ.

Το χεράκι τους σε αυτή την κατάσταση το έχουν βάλει βέβαια και οι δημοκρατικοί. Η εμμονή τους να αντιτίθενται σε νομοσχέδια που καθιστούν υποχρεωτική την επίδειξη αποδεικτικού ταυτότητας με φωτογραφία είναι παράλογη και συμβάλλει καθοριστικά στη διασπορά θεωριών συνομωσίας σαν και αυτή που διακινεί ο Τραμπ. Δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά κάθε πολιτεία των ΗΠΑ έχει δικούς της κανόνες για την ταυτοπροσωποίηση των ψηφοφόρων. Από τις 50 πολιτείες της χώρας, οι 14 δεν απαιτούν κανένα έγγραφο αλλά βασίζονται σε άλλους τύπους ταυτοπροσωπίας όπως η υπογραφή. Από τις υπόλοιπες 36 πολιτείες, οι 18 ζητούν (άλλες αυστηρά και άλλες περισσότερο χαλαρά) φωτογραφική ταυτότητα από τους ψηφοφόρους, οι 17 ρητά αναφέρουν ότι δεν χρειάζεται επίδειξη φωτογραφικής ταυτότητας και μία (το Νιού Χαμπσάιρ), σε περίπτωση που κάποιος ψηφίσει χωρίς επαρκή έγγραφα, η διεύθυνσή του επαληθεύεται μέσω αλληλογραφίας και μόνο μετά προσμετράται η ψήφος του. Ο Τραμπ πατάει πάνω σε αυτή την εμμονή των δημοκρατικών και πρόσφατα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε στον Κρις Γουάλας και το Fox News, προανήγγειλε ότι σε περίπτωση που χάσει τις εκλογές δεν θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα.

Η ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας είναι ένα γνώρισμα όλων των ώριμων δημοκρατιών. Ειδικά στις ΗΠΑ, αυτή η παράδοση είναι αρκετά ιδιαίτερη καθώς από τη στιγμή που θα χάσει ένας εν ενεργεία πρόεδρος τις εκλογές, μεσολαβεί περίπου ένα δίμηνο μέχρι να αναλάβει τα καθήκοντά του ο νικητής των εκλογών. Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, με τις ΗΠΑ να περνούν μία πολύ σημαντική κρίση ταυτότητας, με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη, με κοινωνικές αναταραχές που έχουν στο επίκεντρό τους τον ρατσισμό και τις διαφυλετικές σχέσεις, και με έναν αδίστακτο λαϊκιστή στην προεδρία, θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι εκλογές του Νοεμβρίου θα είναι το πιο δυνατό τεστ του αμερικανικού πολιτικού συστήματος που κάθε φιλελεύθερος και δημοκράτης άνθρωπος μέχρι πρόσφατα θαύμαζε χωρίς επιφυλάξεις.