Δημοσιεύθηκαν προχθες τα αποτελέσματα της Ερώτησης του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων του ΚΕΦίΜ για τον μήνα Ιούλιο, η οποία αφορούσε την ανάγκη άμεσων περαιτέρω μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό προκειμένου αυτό να καταστεί βιώσιμο και φιλικό προς την ανάπτυξη. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των απαντησάντων - από ολόκληρο το ιδεολογικό φάσμα - ζητά περαιτέρω αλλαγές.
Άλλωστε, η ραγδαία αλλαγή της δημογραφικής πυραμίδας με ολοένα και λιγότερους εργαζόμενους να πληρώνουν εισφορές για συντάξεις που καταβάλλονται σήμερα σε ολοένα και περισσότερους συνταξιούχους, καθιστά εξαιρετικά επισφαλή την οποιαδήποτε επιμέρους προσαρμογή του σημερινού αναδιανεμητικού συστήματος.
Στην κατεύθυνση αυτή, η πρόθεση της κυβέρνησης να εισάγει ισχυρό κεφαλαιοποιητικό πυλώνα στο ασφαλιστικό ισοδυναμεί με την τελευταία ίσως ευκαιρία που έχει η πατρίδα μας για να διασφαλίσει στους πολίτες της αξιοπρεπείς συντάξεις για τις επόμενες δεκαετίες.
Βεβαίως, για να πάμε από ένα σύστημα όπου οι σημερινοί εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων στο απλούστερο και δικαιότερο σύστημα όπου κάθε εργαζόμενος δημιουργεί τον δικό του συνταξιοδοτικό λογαριασμό και γνωρίζει τι σύνταξη θα λάβει και πότε βάσει των εισφορών που εκείνος έχει καταβάλει, απαιτείται ένα σημαντικό οικονομικό κόστος μετάβασης, αλλά και η ανάληψη ενός ομοίως σημαντικού πολιτικού κόστους.
Άλλωστε, προ κρίσης, κατά την κρίση, αλλά και μετά τη δεκαετή κρίση από την οποία διήλθε η χώρα μας, είδαμε ότι έγνοιες όπως η διαγενεακή δικαιοσύνη, αλλά και η δικαιοσύνη χωρίς άλλον προσδιορισμό μπροστά, ή η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος λίγη απήχηση έχουν στην ηχηρή απαίτηση για διαφύλαξη των “κεκτημένων”. Κι αυτό βεβαίως δικαιολογείται ως ένα βαθμό σε μια πολιτική κοινωνία όπου η εμπέδωση της θεσμικής εμπιστοσύνης ποτέ δεν υπήρξε στόχος που να εξυπηρετήθηκε στα πολύ σοβαρά.
Η κυβέρνηση λοιπόν έχει δηλώσει προεκλογικά, αλλά και μετεκλογικά ότι προτίθεται να κάνει ένα πρώτο βήμα στην εισαγωγή κεφαλαιοποιητικών στοιχείων στο ασφαλιστικό μείγμα. Βεβαίως, κανείς δεν περιμένει να πάμε σε ένα απλό, λειτουργικό, βιώσιμο και δίκαιο σύστημα όπως αυτό που περιγράφει για παράδειγμα η πρόταση του ΚΕΦίΜ στο περιεκτικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων “Ελλάδα 2021: Ατζέντα για την ελευθερία και την ευημερία”, όμως τουλάχιστον - αν τελικά δεν θυσιαστεί αυτή η αναγκαία μεταρρύθμιση στον βωμό των άμεσων αναγκών ικανοποίησης των πολιτικών ακροατηρίων εν μέσω της κρίσης της πανδημίας - θα πρόκειται για ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Μόνο που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα μπορούμε σήμερα να κάνουμε βάδην αντί για σπριντ!
