Η Μαύρη Νύχτα

Η Μαύρη Νύχτα

Τον Ελβετό συγγραφέα Ζοέλ Ντικέρ (γεννήθηκε στη Γενεύη το 1985) τον γνωρίσαμε το 2014 με το βιβλίο του «Η αλήθεια για την υπόθεση Χάρρυ Κέμπερτ» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκη.

Αυτό υπήρξε, εξάλλου, και η μεγάλη του, απροσδόκητη επιτυχία, ένα θρίλερ το οποίο πούλησε 1 εκ. αντίτυπα μόνο στη Γαλλία, περιλήφθηκε στην τελική λίστα για τα βραβεία Γκονκούρ και Φεμινά, κέρδισε το Grand Prix du Roman της Γαλλικής Ακαδημίας και το Prix Goncourt των μαθητών λυκείου και μεταφράστηκε σε περισσότερες από 35 γλώσσες.

Διαδραματίζεται την άνοιξη του 2008 στη Νέα Υόρκη κι ενώ η Αµερική ολόκληρη κινείται στον ρυθµό των προεδρικών εκλογών. Ο ήρωάς του, ο ΜάρκουςΓκόλντµαν, νεαρός και επιτυχηµένος συγγραφέας, δεν είναι σε θέση να γράψει το καινούριο µυθιστόρηµα που πρέπει να παραδώσει στον εκδότη του µέσα σε λίγους µήνες. Η διορία του κοντεύει να τελειώσει, όταν ξαφνικά ο φίλος του και πρώην καθηγητής του στο πανεπιστήµιο, ο Χάρρυ Κέµπερτ, ένας από τους επιφανέστερους συγγραφείς της χώρας, βλέπει το παρελθόν του να ξανάρχεται στην επιφάνεια και βρίσκεται να κατηγορείται πως δολοφόνησε, το 1975, τη Νόλα Κέλλεργκαν, ένα κορίτσι δεκαπέντε χρονών, µε το οποίο λέγεται πως διατηρούσε σχέση. Πεπεισµένος για την αθωότητα του Χάρρυ, ο Μάρκους εγκαταλείπει τα πάντα για να πάει στο Νιου Χαµσάιρ και να διεξαγάγει τη δική του έρευνα.

Θεωρήθηκε «το βιβλίο-φαινόµενο» του άγνωστου νεαρού Ελβετού συγγραφέα που κατέκτησε τη Γαλλία και τον κόσµο. Ιστορία αγάπης και ιστορία µυστηρίου που κινείται σε δυο χρόνους, όπως και τα επόμενα βιβλία του συγγραφέα, και όπου η Αλήθεια καρκινοβατεί για να λάμψει.

Στο «Βιβλίο των Μπάλτιμορ» που ακολουθεί και κυκλοφορεί, επίσης, από τις εκδόσεις Πατάκη το 2016, τα γεγονότα εξελίσσονται, επίσης, σε δυο χρόνους: οκτώ χρόνια μετά την «τραγωδία» και κατά την εποχή της «τραγωδίας», την οποία πληροφορούμαστε μόλις στο τέλος και αυτό ακριβώς είναι και το στοιχείο που κάνει τα βιβλία του Ζοέλ Ντικέρ να ξεχωρίζουν. Δεν είναι, δηλαδή, μια γραμμική αφήγηση με αίτια και αιτιατά, αλλά μια ιστορία σαν κινούμενη άμμος που διαρκώς αλλάζει παραμέτρους.

Στο «Βιβλίο των Μπάλτιμορ», ο αφηγητής Μάρκους Γκόλντμαν, συγγραφέας του μυθιστορήματος «Η αλήθεια για την υπόθεση Χάρρυ Κέμπερτ», εγκαταλείπει τη Νέα Υόρκη και βρίσκει καταφύγιο στη Φλόριντα, στο Μπόκα Ρέιτον, με σκοπό να γράψει ένα βιβλίο για τους Μπάλτιμορ. Ως τη µέρα της τραγωδίας, υπήρχαν δύο οικογένειες Γκόλντµαν: οι Γκόλντµαν της Βαλτιµόρης και οι Γκόλντµαν του Μονκλαίρ. Οι Γκόλντµαν του Μονκλαίρ, απόγονος των οποίων είναι ο Μάρκους Γκόλντµαν, µεσοαστική οικογένεια που ζει σ’ ένα µικρό σπίτι στο Μονκλαίρ του Νιου Τζέρσεϊ. Και οι Γκόλντµαν της Βαλτιµόρη, εύπορη οικογένεια, ζουν σ’ ένα πολυτελές σπίτι σ’ ένα πλούσιο
προάστιο της Βαλτιµόρης και ο Μάρκους τούς θαυµάζει απεριόριστα.

Για τον συγγραφέα, όλοι οι γρίφοι και τα μυστήρια υπάρχουν στο παρελθόν, κι είναι θαμμένα, συγκεκριμένα, στις αναμνήσεις του ήρωα και των περιφερειακών προσώπων.

Τον ίδιο ακριβώς δομικό και αφηγηματικό ιστό χρησιμοποιεί ο συγγραφέας και στο καινούργιο του μυθιστόρημα «Η εξαφάνιση της Στέφανι Μέιλερ». Οι ήρωες αυτή τη φορά είναι αστυνομικοί και ο ένας μάλιστα δυο εβδομάδες πριν από την συνταξιοδότησή του. Και η τραγωδία ανήκει, επίσης, στο παρελθόν.

Στις 30 Ιουλίου του 1994, η Όρφια, µια µικρή πόλη στην επαρχία Χάµπτονς της πολιτείας της Νέας Υόρκης, αναστατώνεται από ένα τραγικό γεγονός: ο δήµαρχος της πόλης και η οικογένειά του δολοφονούνται µέσα στο ίδιο τους το σπίτι, καθώς και µια γυναίκα που περνούσε τυχαία από εκεί, αυτόπτης µάρτυρας του εγκλήµατος. Και όλα αυτά την ημέρα του Μεγάλου Φεστιβάλ Θεάτρου όπου όλοι περίμεναν τον δήμαρχο για να την εγκαινιάσει.

Την έρευνα της Πολιτειακής Αστυνοµίας αναλαµβάνουν δυο νέοι αστυνοµικοί, ο Τζέσσι Ρόζενµπεργκ και ο Ντέρεκ Σκοτ, φιλόδοξοι, ικανοί κι επίμονοι, οι οποίοι και κατορθώνουν να βρουν τον ένοχο, βασισμένοι σε αδιάσειστα στοιχεία και να κλείσουν την υπόθεση.


Είκοσι χρόνια αργότερα, στις αρχές του καλοκαιριού του 2014, και είκοσι πέντε μέρες πριν από το μεγάλο Καλοκαιρινό Φεστιβάλ Θεάτρου, η δηµοσιογράφος Στέφανι Μέιλερ αποκαλύπτει στον Τζέσσι λίγο πριν να συνταξιοδοτηθεί ότι εκείνη την υπόθεση, τελικά, δεν την έλυσαν, παρότι ο πραγματικός δράστης βρισκόταν μπροστά στα μάτια τους.

Προτού προλάβει να την ξανασυναντήσει, τα ίχνη της χάνονται υπό µυστηριώδεις συνθήκες. Ο υπολογιστής της εξαφανίζεται από την εφημερίδα που δούλευε, το σπίτι της ανοίγουν άγνωστοι διαρρήκτες και στο τέλος του βάζουν φωτιά. Και σ’ αυτό, ακριβώς, το σημείο αρχίζει κι η δράση: Ο Τζέσσι Ρόζενμπεργκ αρνείται να συνταξιοδοτηθεί και ακολουθώντας τα βήματα της εξαφανισμένης Στέφανι Μέιλερ προσπαθεί να μάθει τι είχε ανακαλύψει. Αλλά κυρίως να κάνει γνωστό τι στ’ αλήθεια συνέβη το µοιραίο βράδυ της 30ής Ιουλίου του 1994 και τι ακριβώς σημαίνει «Η Μαύρη Νύχτα» που συναντάται παντού: στην εξαφανισμένη δικογραφία της εποχής και στα τελευταία χειρόγραφα της εξαφανισμένης Στέφανι Μέιλερ.

Ο Ζοέλ Ντίκερ, μοναδικός στο να χειρίζεται πολυπρόσωπες ιστορίες, να στήνει μυθιστορηματικά σύμπαντα και να ζωντανεύει όχι μόνο τους πρωταγωνιστές αλλά και τους δευτεραγωνιστές και τους κομπράρσους σε κομβικές θέσεις, εναλλάσσοντας παρόν και παρελθόν γυρίζει ανάποδα σαν πουλόβερ το χρόνο χρησιμοποιώντας όλα του τα ατού. Τις θεατρικές γνώσεις του, πρώτα απ’ όλα, ας μη ξεχνάμε πως έχει σπουδάσει Θέατρο στο Παρίσι. Θεσμοί, δεσμοί, εθελοντές και θεατρικά σχήματα, αστυνομικοί και δημοσιογράφοι επανέρχονται στο προσκήνιο, με έναν τρόπο που σε κάνουν να επιθυμείς «Η εξαφάνιση της Στέφανι Μέιλερ», αν γίνεται, να μη τελειώσει ποτέ.

Γεγονός σπάνιο για αστυνομικό μυθιστόρημα από τη στιγμή που εκείνο που σε καίει, συνήθως, είναι ο δολοφόνος.

Εδώ, ανταγωνισμοί, φιλοδοξίες, εμμονές, προσωπικά συμφέροντα και η μυθολογία μιας πόλης, όλα, μπαίνουν στη μέση. Και παρά τις διαρκείς ανατροπές κι αποκαλύψεις, η «τραγωδία» δεν φωτίζεται παρά στις τελευταίες σελίδες.

Όσο για τον Ζοέλ Ντικέρ, αποδεικνύεται μεγάλος μάστορας των αινιγματικών, πολυπρόσωπων και αληθινά μεγάλων μυθιστορημάτων. Με θεματολογία που θυμίζει αρχαία τραγωδία.