Η αποτροπή είναι ζήτημα πολιτικό

Σημαντική η συμφωνία της Ελλάδας με τη Γαλλία για την αγορά των φρεγατών και ακόμα πιο σημαντική η συμφωνία για άμεση στρατιωτική αμοιβαία συνδρομή. Η 28η Σεπτεμβρίου 2021 είναι μια σημαντική ημέρα για την εθνική άμυνα και την εξωτερική πολιτική της πατρίδας μας, καθώς αυτοί οι δύο τομείς είναι αλληλένδετοι. Η δε συγκυρία μέσα στην οποία υπογράφηκε η συμφωνία -λίγες μόνον ημέρες μετά την AUKUS- φανερώνει πως έγινε με τη συγκατάθεση των ΗΠΑ.

Βέβαια, μεσολαβεί ένα κενό 3,5 ετών από σήμερα μέχρι την παράδοση των πρώτων φρεγατών, όμως η αμυντική συνδρομή λειτουργεί άμεσα καλύπτοντας αυτό το κενό. Πιστεύω και ελπίζω οι εκλογές στη Γαλλία να μην κρύψουν δυσάρεστες εκπλήξεις για τα εθνικά συμφέροντα μας.

Μέσα σε όλη αυτή την πανηγυρική ατμόσφαιρα καλόν είναι να προχωρήσουμε σε μερικές χρήσιμες και κρίσιμες διαπιστώσεις.

Στην Ελλάδα το ζήτημα της αποτροπής ποτέ δεν ήταν επιχειρησιακό. Ανέκαθεν ήταν πολιτικό. Ο συσχετισμός δυνάμεων με την Τουρκία ποτέ δεν ήταν συντριπτικά σε βάρος μας. Απεναντίας, θα έλεγα σε ορισμένους τομείς διατηρούσαμε τακτικά πλεονεκτήματα. Το πρόβλημα πάντα αφορούσε δύο ζητήματα που ήταν αμιγώς πολιτικά, υπό την έννοια ότι τα καθόριζε η εκάστοτε κυβέρνηση.

Το πρώτο ήταν ο καθορισμός των περίφημων πλέον κόκκινων γραμμών. Από ποιο σημείο και μετά η πολιτική ηγεσία θεωρεί πως παραβιάζεται η εθνική μας κυριαρχία και απειλείται η ασφάλεια της πατρίδας μας; Αυτό το σημείο αποδείχθηκε ιστορικά πως διαρκώς λαμβάνει -όχι μόνο του- όλο και πιο ελαστική μορφή, με αποτέλεσμα να μην είναι σαφής ο ορισμός των κόκκινων γραμμών.

Το δεύτερο σημείο είναι άμεσα συνυφασμένο με το πρώτο, καθώς αποτελεί εξειδίκευση του. Ποιος αποφασίζει για τους κανόνες εμπλοκής; Ποιος κρίνει ότι μια ενέργεια έχει τα χαρακτηριστικά της προσβολής και θα πρέπει να απαντηθεί με τρόπο, τουλάχιστον, ισοδύναμο; Και εδώ η ιστορία είναι γεμάτη από πολλές γκρίζες ζώνες.

Συνεπώς, καλοί είναι οι εξοπλισμοί, αλλά για να συνθέσουν το δόγμα της αποτροπής από μόνοι τους δεν αρκούν. Χρειάζεται και μια αποφασισμένη πολιτική ηγεσία που, αν ο μη γένοιτο, οι συνθήκες το απαιτήσουν, θα ανάψει το πράσινο φως για τη συνδυασμένη χρήση αυτών των σύγχρονων οπλικών συστημάτων, από μια ικανή στρατιωτική ηγεσία. Οι πολιτικές ηγεσίες θα πρέπει να αντιληφθούν πως τα όπλα αγοράζονται για να χρησιμοποιηθούν και ο στρατός υπάρχει για να πολεμήσει, αν χρειαστεί. Μια στιγμή που όλοι την απεύχονται, αλλά ουδείς μπορεί να την αποκλείσει.

Αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει πως έχει την αίσθηση των κόκκινων γραμμών, εκείνο που απαιτείται είναι να ξεκαθαρίσει πώς αντιμετωπίζεται η παραβίαση τους. Είναι μια, ομολογουμένως, δύσκολη απόφαση που αντενδείκνυται να τη λαμβάνουν οι στρατηγοί του πληκτρολογίου. Γενικότερα, ας είμαστε πιο συγκρατημένοι στις εκτιμήσεις μας, γιατί το συσχετισμό δυνάμεων δεν το διαμορφώνουμε μόνοι μας, αλλά συμμετέχει στη διαμόρφωση του και η άλλη πλευρά που και αυτή εξοπλίζεται.

Πάντως, η χθεσινή συμφωνία μαζί με την επικείμενη ανανέωση της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας, που όπως όλα δείχνουν θα είναι αναβαθμισμένη, αναδεικνύουν την πατρίδα μας σε βασικό παίκτη της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων.