Γ. Πρετεντέρης: Μόνο ο Μουσολίνι διεκδικούσε ηθική υπεροχή

Γ. Πρετεντέρης: Μόνο ο Μουσολίνι διεκδικούσε ηθική υπεροχή

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου στο επάγγελμα, προσπαθώ να αντιγράψω στοιχεία από το ύφος και την τεχνική του Πρετεντέρη. Όποιος γράφει επαγγελματικά, αντιλαμβάνεται καλά τι εννοώ. Ακόμα και αν διαφωνείς με αυτό που λέει, δεν μπορείς να αγνοήσεις τον τρόπο με τον οποίο το λέει. Το κείμενο του Πρετεντέρη δεν χρειάζεται υπογραφή. Καταλαβαίνεις αμέσως ποιος το έχει γράψει. Γράφει όπως μιλάει ή μιλάει όπως γράφει - το ίδιο είναι.

ΠρετεντέρηςΜε χιούμορ που μεταλλάσσεται σε ελαφρύ σαρκασμό, αντιπροσωπευτικό μιας εστέτ αστικής ματιάς. Και με μια απλότητα που κάνει το επιχείρημα να δείχνει πιο δυνατό. Δεν είναι, απλώς, ένας αναλυτής της πολιτικής ζωής. Είναι κομμάτι της. Συναντηθήκαμε το μεσημέρι της Τρίτης, την ώρα που στη Βουλή φούντωνε η συζήτηση για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης. Καθίσαμε στο πιο απόμερο τραπέζι και αμέσως βάλαμε επάνω του το πιο καυτό θέμα της επικαιρότητας: τι σέντερ φορ θα αγοράσει ο ΠΑΟΚ; Και αφού ήρθαν οι καφέδες, πάτησα το κουμπί. Εγγραφή. 

Συνέντευξη στον Κώστα Γιαννακίδη

- Δεν θα θέλατε να είστε στην τηλεόραση τώρα που συμβαίνουν απίστευτα πράγματα στη χώρα; 

Θα μπορούσα, είχα προτάσεις. Όμως η τηλεόραση τελείωσε για μένα. Έκανα τηλεόραση 26 χρόνια, φτάνουν. Είμαι σε μια περίοδο που θέλω να γράφω, να διαβάζω, να κάνω και λίγη πλάκα στο ραδιόφωνο, που και αυτή δεν θα κρατήσει για πολύ. 

- Πιστεύετε ότι κάνατε καλά τη δουλειά σας στην τηλεόραση; Είστε ένας άνθρωπος που την περίοδο της αντιμνημονιακής οργής μισήθηκε για τον λόγο που άρθρωνε καθημερινά στο δελτίο του Mega... 

Φυσικά και έκανα καλά τη δουλειά μου. Στη γενική εκτίμηση των πραγμάτων δεν έχω πέσει ποτέ έξω. Δεν συμμετέχω σε καλλιστεία, ούτε με ενδιαφέρει να γίνω δημοφιλής. Με ενδιαφέρει να κάνω σωστά τη δουλειά μου. Κάποτε είχα ζητήσει τη γνώμη του Λαμπράκη για ένα κρίσιμο θέμα και μου απάντησε με το αυτονόητο: «Εμείς κάνουμε τη δουλειά μας, Γιάννη. Τη δουλειά μας...». 

- Δεν φοβάστε καθόλου; 

Όχι, καθόλου. Περισσότερο μίσος έχω εισπράξει από τη 17 Νοέμβρη. Αλλά μέρος της δουλειάς μας δεν είναι και αυτό; Στην Αμερική τραβάνε χειρότερα με τον Τραμπ. Θα υποστούμε το κόστος, δεν γίνεται αλλιώς. Όταν παίζεις ποδόσφαιρο θα πέσεις και κάτω... 

- Εντάξει, αλλά και το Mega είχε έναν σαφή πολιτικό προσανατολισμό... 

Φυσικά και είχε. Ήταν το κανάλι της αστικής τάξης. Δεν μπορώ όμως να ακούω ότι μας τηλεφωνούσε ο Μπόμπολας για να μας δώσει γραμμή. Ούτε συμφωνούσαμε όλοι με όλους εκεί μέσα. Άλλα έλεγα εγώ, άλλα πίστευε η Όλγα, διαφορετική άποψη είχε ο Τσίμας. Αν κάτι κάναμε λάθος, γενικά ως μέσα ενημέρωσης, είναι που δεν υπήρξαμε ιδιαίτερα παιδαγωγικοί στην αρχή της κρίσης. Δεν εξηγήσαμε στην κοινωνία τι συνέβη και για ποιον λόγο συνέβη. 

- Ποιος φταίει για το κλείσιμο του Mega; 

Αυτός που ξεκίνησε τον πόλεμο ήταν η κυβέρνηση, αλλά το κανάλι δεν επρόκειτο να κλείσει αν δεν το ήθελαν οι ιδιοκτήτες. Από τους τρεις μετόχους, οι δύο βρέθηκαν οικονομικά εξαντλημένοι και ο τρίτος δεν ήθελε να συγκρουστεί με την κυβέρνηση. 

- Για το κλείσιμο του ΔΟΛ; 

Η διοίκηση. Έχει διαχρονικά μεγάλες ευθύνες. Βέβαια, δεν ήταν εύκολο να κλείσει ο ΔΟΛ και έτσι η κυβέρνηση προσπάθησε να τον παραδώσει σε φιλικούς επιχειρηματίες. Δεν ευδοκίμησε το σχέδιο και έτσι τον πήρε ο Μαρινάκης. 

- Πώς είναι η εποχή Μαρινάκη; 

Μέχρι στιγμής, καλή. Πληρώνει το προσωπικό στην ώρα του, δεν παρεμβαίνει στα δημοσιογραφικά και οι εφημερίδες αρχίζουν να βγάζουν τα λεφτά τους. Βέβαια, απολογισμό θα κάνουμε σε πέντε χρόνια. 

- Είπατε ότι η κυβέρνηση προσπάθησε να δώσει τον ΔΟΛ σε δικούς της επιχειρηματίες. Όμως έτσι δεν συμβαίνει πάντα εδώ; Και ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα εξουσίας οικοδομεί το δικό του σύστημα media... 

Από το σκάνδαλο Κοσκωτά έως το 2015, δεν υπήρχε πρόβλημα στο τοπίο της ενημέρωσης. Μέχρι την κρίση είχαμε συγκροτήματα Τύπου και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Το τοπίο ήταν, βέβαια, πιο πλούσιο από αυτό που άντεχε η χώρα, αλλά ήταν ισορροπημένο, ρυθμισμένο. Από το 2015 και μετά έχουμε μία προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει το τοπίο, αλλά έχω την αίσθηση ότι δεν θα του βγει σε καλό. Μόλις χαθεί η εξουσία, θα κλείσουν τα περισσότερα από τα μέσα που σήμερα βρίσκονται στη σφαίρα του ΣΥΡΙΖΑ. Στο τέλος ο Τσίπρας θα βρίσκεται στην αντιπολίτευση χωρίς Τύπο. Απομονωμένος, ευάλωτος και με υποθέσεις να ανοίγουν... Ο υπαρκτός Τύπος θα είναι από την άλλη πλευρά.

- Τι θετικό θα κρατήσετε από τον Τσίπρα; 

Την κωλοτούμπα του. Η οποία, βέβαια, έγινε όταν κατάλαβε το μέγεθος της προσωπικής και ποινικής ευθύνης του. Σκόπευαν να βγάλουν τη χώρα από το ευρώ και απλώς φοβήθηκαν ότι θα χαθεί ο έλεγχος. Για τον εαυτό τους έκαναν πίσω. Για να σωθούν οι ίδιοι... 

- Πήρε, πάντως, μία τολμηρή απόφαση για το Μακεδονικό. 

Και το έκανε με λάθος τρόπο. Χωρίς να διαμορφώσει εσωτερικό μέτωπο. Και τελικά οι χειρισμοί του καλλιέργησαν εθνικιστικά αντανακλαστικά. Όσον αφορά το περιεχόμενο της συμφωνίας, προσωπικά έχω ενστάσεις για τη γλώσσα και την εθνότητα. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι ιστορικές παρατάξεις, όπως αντιπροσωπεύονται από τη Ν.Δ., το ΚΙΝΑΛ και το ΚΚΕ, απορρίπτουν τη συμφωνία. Έμειναν οι σαλταδόροι να τη στηρίζουν... 

- Συχνά σκέφτομαι ότι με το μνημόνιο Τσίπρα αγοράσαμε αλήθεια. Τελειώσαμε, έστω για κάποιο διάστημα, με τον λαϊκισμό. 

Με τον λαϊκισμό δεν τελειώνεις ποτέ. Τελειώνεις με κάποιο ρεύμα του λαϊκισμού. Ο λαϊκισμός πάντα θα έχει ερείσματα, γιατί αντιπροσωπεύει απλές λύσεις ακόμα και για τα πιο σύνθετα προβλήματα. Και φυσικά, εδώ μας αρέσει να τα φορτώνουμε στους ξένους. Πότε οι Τούρκοι, πότε οι Βούλγαροι, οι Αμερικανοί, οι Άγγλοι, οι Γερμανοί. Εμείς δεν φταίμε ποτέ. 

- Ο ΣΥΡΙΖΑ δικαιούται να λέει ότι δεν φταίει για τις πληγές που άνοιξε το παλιό πολιτικό σύστημα; Εχει βάση το ηθικό πλεονέκτημα; 

Πρώτον, για παλιό πολιτικό σύστημα μπορείς να μιλάς μόνο έπειτα από επανάσταση. Δεύτερον, μόνο ο Μουσολίνι διεκδικούσε ηθική υπεροχή. Η Δημοκρατία είναι πολιτική. Είναι υπόθεση ήθους και όχι ηθικής. Και επίσης, όλοι στην πολιτική έχουν ιστορικές καταβολές, από κάπου προέρχονται. 

- Ναι, αλλά οι άλλοι είναι φορτωμένοι με υποθέσεις διαφθοράς που έχουν τεκμηριωθεί δικαστικά... 

Δεν υπάρχει κόμμα αδιάφθορων στην πολιτική. Όλες οι παρατάξεις, όλες οι καταστάσεις, έχουν το ίδιο ποσοστό διεφθαρμένων. Δεν είναι πολιτικό θέμα, αλλά ανθρώπινο. Και για τον ΣΥΡΙΖΑ ακούγονται διάφορα και ενδεχομένως να ακούσουμε περισσότερα μετά τις εκλογές. 

- Όταν λένε ότι δεν έχουν πάρει ακόμα την εξουσία, έχουν άδικο; 

Μα δεν υπάρχει εξουσία για να την πάρεις. Στη Δημοκρατία η εξουσία είναι κατακερματισμένη και αυτή είναι η άμυνα του πολιτεύματος. Όταν κάποιος λέει ότι δεν έχει πάρει την εξουσία, τότε εκφράζει μία βαθιά ολοκληρωτική αντίδραση. Δείτε, ας πούμε, τις παρεμβάσεις τους στη Δικαιοσύνη... 

- Μα, πάντα δεν είχαμε παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη; 

Όχι με αυτόν τον τρόπο. Όχι με σκοπό να ενοχοποιηθεί πολιτικός αντίπαλος. 

- Ποιος υπουργός σας αρέσει; 

Πρέπει να τους κρίνεις με κριτήρια της κυβέρνησης, έτσι δεν είναι; Ο Τσακαλώτος κάνει τη δουλειά που του έδωσαν να κάνει. Και η Αχτσιόγλου δείχνει καλή. Τώρα, για τους άλλους τι να σας πω; Ανεπάγγελτοι ήταν, χωρίς ένσημα, έπιναν καφέδες και έλεγαν πώς θα σώσουν τη χώρα... 

- Ποιος ήταν ο καλύτερος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης; 

Ο Σημίτης. 

- Και πώς δεν κατάλαβε τον Γιάννο και τον Άκη; 

Πού να ξέρω; Είναι και αυτοί στο ποσοστό διεφθαρμένων που λέγαμε... 

- Γιατί τον μισούν; 

Τον μισούν για αυτά που αντιπροσωπεύει. Όμως μισούν και τα κολεγιόπαιδα. Τουλάχιστον τα κολεγιόπαιδα μπορούν να μιλήσουν αγγλικά. 

- Ο Μητσοτάκης θα είναι καλός πρωθυπουργός; 

Θα δούμε. Προς το παρόν, το μόνο που ξέρουμε είναι ότι πρόκειται για άνθρωπο που ουσιαστικά εκπαιδεύτηκε για να κάνει αυτή τη δουλειά. 

- Ο Τσίπρας τι λέτε να κάνει; 

Εξαρτάται από το μέγεθος και το σοκ της ήττας. Ιστορικά, πάντως, μόνο δύο πρωθυπουργοί επέστρεψαν ύστερα από εκλογική ήττα. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου. 

- Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να εκπροσωπήσει μακροπρόθεσμα τη δημοκρατική παράταξη; 

Σταδιακά προσχωρούν στις ιδέες της. Νομίζω ότι το καλύτερο σενάριο είναι να εξελιχθούν σε κάτι που θα θυμίζει το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου. Αλλά πρώτα πρέπει να δούμε το μέγεθος της ήττας τους. Επίσης αυτοί δεν έχουν ιστορικότητα. Ιστορικά, η Αριστερά ταυτίζεται με το ΚΚΕ. 

- Πάντως λογικά ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει σήμερα μεγάλα ερείσματα στους δημοσίους υπαλλήλους και γενικά σε όσους έχουν κάτι να περιμένουν από το κράτος. 

Ε, και; Αν κέρδιζαν αυτά τις εκλογές, ακόμα τον Καραμανλή θα είχαμε. 

- Πόσο θα αλλάξει την εικόνα η απλή αναλογική; 

Οι άνθρωποι δεν μπορούν να στήσουν μία καλή σκευωρία, ήθελαν και εκλογικό νόμο με απλή αναλογική. Το αστείο είναι ότι τον κατασκεύασαν έτσι ώστε κυβέρνηση να σχηματίζεται είτε με πέντε κόμματα είτε με τη συνεργασία των δύο μεγάλων. Θα είναι καταστροφικό αν εφαρμοστεί, λογικά ο Μητσοτάκης θα το διορθώσει. 

- Ποιον θεωρείτε ιδανικό για Πρόεδρο της Δημοκρατίας; 

Δεν έχω άποψη. Με εξαίρεση τον Σαρτζετάκη και τον Παυλόπουλο, ευτυχήσαμε να έχουμε καλούς Προέδρους, με κορυφαίο τον Στεφανόπουλο. Είμαι υπέρ της ύπαρξης ενός τελετουργικού προέδρου, χωρίς πολλές εξουσίες. Γενικά είμαι υπέρ ενός συστήματος όπου η εξουσία μοιράζεται ανάμεσα σε πολλούς πυλώνες. Προτιμώ αδύναμο Πρόεδρο και πρωθυπουργό, από ένα προσωποκεντρικό σύστημα εξουσίας. 

- Πότε θα γίνουν εκλογές; 

Δύσκολα μετά τον Μάιο. 

- Πώς και δεν μπήκατε στον πειρασμό να πολιτευτείτε; 

Α, μου το πρότειναν από τη δεκαετία του ''90. Δεν υπάρχει περίπτωση. Αυτή τη δουλειά κάνω και δεν πρόκειται να ασχοληθώ με άλλη. Δεν ξέρω να κάνω πολιτική, δεν είμαι εγώ για να κόβω πίτες, ούτε λέω ότι μπορώ να κυβερνήσω τον τόπο. Μπορεί να σου αρέσει να βλέπεις μπάλα, όμως δεν σημαίνει ότι μπορείς και να παίξεις ποδόσφαιρο. 

- Δεν σας ενοχλεί το τοξικό περιβάλλον; 

Ναι, αλλά το παρακολουθώ από διαστροφή. Μου αρέσει. Και ο Παναθηναϊκός αυτή την περίοδο μπορεί να μην είναι στα πάνω του, μπορεί να μην έχει παιχταράδες, όμως κάθομαι και τον βλέπω. Ούτως ή άλλως, μετέχω στην πολιτική μέσω της δουλειάς που κάνω. Στην τηλεόραση ίσως να στρογγύλευα κάπως τον λόγο μου, αλλά τώρα πάει, πέρασε. Και όσο μεγαλώνεις, τόσο μιλάς πιο ελεύθερα... 

- Έχετε κάποια επαγγελματική φαντασίωση; 

Μπα, όχι. Έχω απωθημένο που δεν έμαθα μουσική. Μεγάλωσα σε μία αστική οικογένεια, με έντονη καλλιτεχνική προσωπικότητα, ασχολήθηκα με τις γλώσσες και τις σπουδές, όμως δεν έμαθα μουσική. Πόσο θα μου άρεσε να κάθομαι στο πιάνο και να παίζω κάτι.

*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί σήμερα Παρασκευή 18 Ιανουαρίου