Χωρίς επενδύσεις θα χρειαστούμε νέα εξωτερική βοήθεια

Χωρίς επενδύσεις θα χρειαστούμε νέα εξωτερική βοήθεια

Η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος θα έχει ως συνέπεια την μείωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης πολύ κάτω του 1,9% που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος τονίζει στο liberal.gr, ο Μιλτιάδης Νεκτάριος, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι εάν η κατάσταση στις επενδύσεις συνεχιστεί και συνδυαστεί και με μια ύφεση στην Ευρωζώνη, τότε θα αυξηθούν οι πιθανότητες νέας εξωτερικής βοήθειας.

Χαρακτηρίζει έωλες τις προσδοκίες που καλλιεργούνται στους πολίτες ότι τα δύσκολα είναι πίσω μας αφού “στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο”, ενώ πιστεύει ότι μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδος θα έχει ως συνέπεια την μείωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης πολύ κάτω του 1,9% που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, καθιστώντας το restart της οικονομίας πιο δύσκολο και αναιμικό. 

Επίσης σημειώνει ότι το restart της ελληνικής οικονομίας προυποθέτει τολμηρές μεταρρυθμίσεις στους πρώτους 6 μήνες της νέας κυβέρνησης, σε Φορολογία, Δημόσιο, Ασφαλιστικό, Δικαιοσύνη, προσθέτοντας ότι μόνο αυτά θα της δώσουν πόντους αξιοπιστίας και ισχυρά επιχειρήματα προκειμένου να ζητήσει από τις Βρυξέλλες μείωση των πλεονασμάτων.  

Νεκτάριος

Στους τομείς όπου απαιτείται restart περιλαμβάνεται και η Υγεία, όπου έχει προτείνει μια ριζική μεταρρύθμιση, με τη δημιουργία ενός νέου ΕΣΥ, που θα λειτουργεί ως εταιρεία συμμετοχών, και θα αναλάβει την αναδιοργάνωση, των 128 νοσοκομείων της χώρας τα οποία θα έχουν μορφή ΝΠΙΔ. Το μοντέλο συμπληρώνεται από ένα ΣΔΙΤ στην Υγεία, δηλαδή μια σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που αφορά τη δημιουργία «ασφαλιστικών πακέτων» για υπηρεσίες που τώρα βαρύνουν τα νοικοκυριά, όπως συμμετοχή στις πληρωμές για νοσηλεία και διαγνωστικές εξετάσεις, τα οποία θα είναι προαιρετικά και θα λειτουργούν συμπληρωματικά προς την κοινωνική ασφάλιση υγείας.

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται επιδείνωση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα που είναι από τα πιο προβληματικά διεθνώς, όπως επίσης στο σύστημα υγείας που ταξινομείται μεταξύ των χειρότερων στην ΕΕ και τον ΟΟΣΑ, στην ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, αλλά και στην αποτελεσματικότητα του Δημοσίου. Τελικά μήπως οι νάρκες που θα παραλάβει η επόμενη κυβέρνηση είναι περισσότερες απ'' όσες νομίζουμε ;

Σε πρόσφατο συνέδριο του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στην Ευρώπη, με βάση την ικανοποίηση των πολιτών από τις υπηρεσίες που λαμβάνουν στην δημόσια διοίκηση, την παιδεία, την υγεία , την δικαιοσύνη. 

Το γεγονός αυτό αποτελεί πραγματικό κόλαφο για την χώρα και θα ανέμενε κανείς να τεθούν τα θέματα αυτά στο κέντρο των πολιτικών συζητήσεων και των προεκλογικών προγραμμάτων των κομμάτων. Αν στα παραπάνω προστεθούν η τελμάτωση της οικονομίας και οι δραματικές προοπτικές λόγω των δημογραφικών εξελίξεων, θα ήταν εύλογο για το πολιτικό προσωπικό να επεδίωκε ένα μίνιμουμ συναίνεσης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών. Αντί αυτού, βλέπουμε ένα εμφυλιοπολεμικό κλίμα και την δημιουργία έωλων προσδοκιών στους πολίτες ότι τα δύσκολα είναι πίσω μας, ενώ το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει στην πραγματικότητα. 

Ακριβώς επειδή οι δείκτες σε πολλά μέτωπα δείχνουν επιδείνωση, μήπως το restart που έχει ανάγκη η χώρα θα είναι πιο δύσκολο απ'' ότι φαίνεται;

Το restart βασίζεται σε δύο βασικές προϋποθέσεις. Πρώτον, ότι θα υπάρξει πολιτική συνεργασία μεταξύ των κεντροδεξιών δυνάμεων που στοχεύουν στην ταχεία και έντονη οικονομική ανάπτυξη, σε αντιδιαστολή με την αριστερή συνταγή του μόνιμου οικονομικού τέλματος. 

Και δεύτερον, στην υλοποίηση μεγάλων μεταρρυθμίσεων στο πρώτο εξάμηνο της νέας διακυβέρνησης, στους τομείς της δημόσιας διοίκησης, του ασφαλιστικού, και της δικαιοσύνης. Εάν συμβούν αυτά, τότε η νέα κυβέρνηση θα έχει ισχυρά επιχειρήματα να ζητήσει από τις Βρυξέλλες την μείωση των πλεονασμάτων και την ανακατεύθυνση των ποσών που θα εξοικονομηθούν σε επενδύσεις. Η επίτευξη του στόχου αυτού θα διευκολυνθεί τα μέγιστα εάν η ελληνική κυβέρνηση δημιουργήσει ενιαίο μέτωπο με την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και άλλες χώρες του Νότου για τον επηρεασμό των εξελίξεων στην ΕΕ.

Πόσο πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα από το γεγονός ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν παγώσει, και οι μόνες ειδήσεις αφορούν πλέον παροχές, όπως η επικείμενη ρύθμιση για τις 120 δόσεις ; Πόσο μπορεί να στοιχίσει μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδος ;

Δυστυχώς η οικονομική και κοινωνική καταστροφή της χώρας στην τελευταία δεκαετία δεν συνέτισε το πολιτικό σύστημα, το οποίο επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Τα παραδείγματα με τα κόκκινα δάνεια και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι ενδεικτικά της καθυστερημένης αντίδρασης. Οι λύσεις έπρεπε να βρεθούν στην πρώτη τριετία, όπως έγινε σε Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο. 

Τώρα σχεδιάζονται λύσεις που να ικανοποιούν τις προεκλογικές ανάγκες των κομμάτων και όχι την πραγματική οικονομία. Επιπλέον, η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος θα έχει ως συνέπεια την μείωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης πολύ κάτω του 1,9% που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος. Όλα αυτά θα καθυστερήσουν το restart της οικονομίας και θα το καταστήσουν πιο αναιμικό. 

Τι σημαίνει για την Ελλάδα η χαμηλότερη των αρχικών προσδοκιών ανάπτυξη, το αρνητικό πρόσημο των καθαρών επενδύσεων πέρυσι, το συνεχιζόμενο brain drain, κι όλα αυτά σε μια στιγμή όπου ενισχύονται οι ενδείξεις ότι η οικονομία της Ευρωζώνης επιβραδύνει ;

Το χειρότερο πρόβλημα της οικονομίας είναι οι χαμηλές επενδύσεις της τελευταίας δεκαετίας, οι οποίες δεν αρκούν να αναπληρώσουν τις αποσβέσεις κεφαλαίου, με αποτέλεσμα την συνεχή μείωση του καθαρού επενδυμένου κεφαλαίου.

Αυτός είναι ο κύριος λόγος για την διαιώνιση του τέλματος της οικονομίας, την μη δημιουργία θέσεων εργασίας με υψηλή προστιθέμενη αξία, και την συνέχιση του Brain Drain. Όλα αυτά κινούνται στο πλαίσιο των συμφωνιών του 3ου Μνημονίου. Εάν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί και συνδυαστεί και με μια ύφεση στην Ευρωζώνη, τότε θα αυξηθούν οι πιθανότητες νέας εξωτερικής βοήθειας.  Η εναλλακτική λύση είναι αυτή που περιγράψαμε παραπάνω για την στρατηγική της έντονης οικονομικής ανάπτυξης. 

Ένας τομέας που χρειάζεται restart είναι η Υγεία, όπου έχετε επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αναμόρφωση του ΕΣΥ. Σε τι συνίσταται αυτή ; 

Με βάση το Ευρωβαρόμετρο, το 90% των Ελλήνων πολιτών είναι δυσαρεστημένοι με τις υπηρεσίες υγείας που λαμβάνουν από το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Χρειάζεται, λοιπόν, να γίνει μια πλήρης αλλαγή της δομής και του τρόπου λειτουργίας του ΕΣΥ. Έχουμε προτείνει την δημιουργία μιας δημόσιας εταιρίας, του ΕΣΥ ΝΠΔΔ, που θα αναλάβει την αναδιοργάνωση, διοίκηση και λειτουργία των νοσοκομείων του ΕΣΥ, τα οποία θα έχουν την μορφή του ΝΠΙΔ Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα. 

Το νέο σχήμα θα πρέπει να στελεχωθεί με λιγότερα από 100 άτομα πολύ υψηλού επιπέδου που θα επιλεγούν από το ΑΣΕΠ, χωρίς καμία ανάμειξη των πολιτικών κομμάτων. Εάν βελτιωθεί το επίπεδο υπηρεσιών των δημόσιων νοσοκομείων, τότε, εκτός των άλλων ωφελειών, η ιδιωτική ασφαλιστική αγορά θα σπεύσει να αγοράσει υπηρεσίες υγείας από αυτά, με αποτέλεσμα την σημαντική αύξηση των αμοιβών των γιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού. Στο προτεινόμενο σχήμα οι ίδιοι οι εργαζόμενοι θα έχουν τα κίνητρα να βελτιώνουν συνεχώς το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών και θα είναι υπερήφανοι που θα εργάζονται σε ένα δημόσιο σύστημα υγείας που θα είναι εφάμιλλο ή καλύτερο του ιδιωτικού τομέα, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Στην πρόταση σας μιλάτε για το λεγόμενο "γαλλικό μοντέλο". Εννοείται τη σύμπραξη του Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, και την παροχή από τον τελευταίο κάποιων βασικών υπηρεσιών που το κράτος δεν μπορεί να προσφέρει ; 

Έχουμε προτείνει την δημιουργία ενός ΣΔΙΤ στην Υγεία, ούτως ώστε να αντιμετωπιστεί το μεγάλο πρόβλημα της υπερβολικής επιβάρυνσης των πολιτών με τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας, οι οποίες στην Ελλάδα ανέρχονται στο 40% των συνολικών δαπανών υγείας, ενώ το μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι γύρω στο 10%.

Η προτεινόμενη σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα αφορά στην δημιουργία «ασφαλιστικών πακέτων» για υπηρεσίες που τώρα βαρύνουν τα νοικοκυριά, όπως συμμετοχή στις πληρωμές για νοσηλεία και διαγνωστικές εξετάσεις, συμμετοχή για αγορά ιατρικών εργαλείων, συμμετοχή στα φάρμακα, κλπ.
Αυτά τα ασφαλιστικά προϊόντα θα είναι προαιρετικά και θα λειτουργούν συμπληρωματικά προς την κοινωνική ασφάλιση υγείας. Οι πολίτες θα αγοράζουν τέτοιες ασφαλιστικές καλύψεις από Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης Υγείας ή από ασφαλιστικές εταιρίες.

Το σχήμα αυτό εφαρμόζεται στο Γαλλικό σύστημα υγείας και έχει μειώσει τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας στο 10%. Ένα εξαιρετικά σημαντικό αποτέλεσμα από την εφαρμογή του συστήματος αυτού και στην Ελλάδα είναι ότι θα δημιουργηθούν νέες εισροές στο ΕΣΥ που θα υπερβούν, σε πρώτη φάση, το 1 δισεκατομμύριο ευρώ, με αποτέλεσμα την περαιτέρω βελτίωση των αμοιβών των εργαζόμενων στο ΕΣΥ και την δημιουργία μόνιμων κινήτρων για την βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.    

*Ο Μιλτιάδης Νεκτάριος είναι καθηγητής Στατιστικής και Aσφαλιστικής Eπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, και πρώην διοικητής του ΙΚΑ