Χαμηλά επιτόκια. Ποιοι χαίρονται; Ποιοι αγωνιούν;

Χαμηλά επιτόκια. Ποιοι χαίρονται; Ποιοι αγωνιούν;

Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου

Το γενικότερο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, βοηθά την εικόνα της Ελλάδας στην δευτερογενή αγορά διαπραγμάτευσης των ομολόγων. Η υποχώρηση των επιτοκίων των τίτλων του δημοσίου Χρέους, ακολούθησε την πτωτική πορεία όλων των αντίστοιχων ευρωπαϊκών τίτλων. Οπωσδήποτε σε κάποιο βαθμό συνέβαλε και η εκλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Μια εκλογή που μείωσε τον βαθμό ρίσκου της χώρας, το λεγόμενο country risk και βελτίωσε την εικόνα για την προσέλκυση των ξένων επενδύσεων. Έτσι η μείωση των επιτοκίων, σηματοδοτεί την μείωση του ρίσκου και την βελτίωση του κλίματος εμπιστοσύνης για την χώρα και επιτρέπει τον κρατικό δανεισμό με εξαιρετικά χαμηλό κόστος. Ένα γεγονός που θα χαμηλώσει σε βάθος χρόνου το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και θα αποδυναμώσει την ανάγκη διατήρησης των υπερβολικών πλεονασμάτων.

Όμως η βασική αιτία της μείωσης των επιτοκίων είναι η αλλαγή των συνθηκών που επικρατούν στο μακροοικονομικό περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια αλλαγή που σηματοδοτεί τον κίνδυνο ύφεσης, όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήδη η ατμομηχανή της ΕΕ, που δεν είναι άλλη από την Γερμανική οικονομία δίνει αισθητά μηνύματα ύφεσης, η Κινεζική οικονομία επιβραδύνει αισθητά τον ρυθμό ανάπτυξης της και στις ΗΠΑ δεν είναι λίγες οι φωνές που προβλέπουν πως μέσα στο 2020 η Αμερικανική οικονομία θα οδηγηθεί σε ύφεση.

Ο συνδυασμός της αναστάτωσης στο διεθνές εμπόριο, στην παραγωγή και στην κατανάλωση, μαζί με την αλλαγή της ψυχολογίας και την απομάκρυνση της αισιοδοξίας των καταναλωτών και των βιομηχάνων, αποτελούν το ιδανικό υφεσιακό κοκτέιλ. Προάγγελος λοιπόν αυτής της ανατροπής, αποτελεί η συμπεριφορά των επενδυτών στην αγορά του παγκόσμιου χρέους, που έχει οδηγήσει σε μαζικές πωλήσεις των ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων.

Την σκυτάλη, είναι απολύτως λογικό και προβλέψιμο, πως θα πάρουν τώρα οι κεντρικές τράπεζες που θα υιοθετήσουν άμεσα πολιτικές χαμηλών επιτοκίων. Η Fed παρά τις δηλώσεις της για “πρόσκαιρη” μείωση των επιτοκίων, πιέζεται ιδιαίτερα από τον Λευκό Οίκο. Από την πολιτική του αδύναμου δολαρίου και από τα δεδομένα των επιπτώσεων του εμπορικού πολέμου και αναμένεται να προχωρήσει σε γενναίες μειώσεις των επιτοκίων της. Το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Έτσι πιθανολογείται ένα συντονισμένο πακέτο δραστικών παρεμβάσεων, ένα νέο QE που θα επαναγοράζει κρατικά και εταιρικά ομόλογα, ακόμα και μετοχές. Η κίνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αναμένεται τον Σεπτέμβριο, με βασικό μέλημα την στήριξη των χρηματαγορών και των κεφαλαιαγορών.

Ήδη τα αρνητικά επιτόκια που επωμίζονται οι αποταμιευτές και οι καταθέτες των τραπεζών, ξενίζουν ιδιαίτερα. Έτσι οι εταιρίες προβαίνουν σε επαναγορές μετοχών για να αποκομίσουν κεφαλαιακά κέρδη, αντί να καταβάλουν έξτρα κόστος για τα διαθέσιμα τους, οι μικροαποταμιευτές κατευθύνουν τα χρήματα τους στα χρηματιστήρια για να αποφύγουν τις αρνητικές τραπεζικές αποδόσεις και οι μεγάλοι καταθέτες αναζητούν καταφύγια και ευκαιρίες στο χώρο των εναλλακτικών μη τραπεζικών χρηματοδοτήσεων.

Επομένως βλέπουμε πως τα χαμηλότερα επιτόκια επιτρέπουν στα κράτη να δανείζονται φθηνά, τις αγορές να αναχρηματοδοτούνται ευκολότερα, τους καταθέτες να αιφνιδιάζονται και να αναζητούν ευκαιρίες, τις κεφαλαιαγορές να κινούνται κι άλλο ανοδικά. Όμως το ερωτήματα παραμένουν. Θα μπορέσουν όλα αυτά τα μέτρα, θα υπερνικήσουν την ύφεση; Θα μπορέσουν όλα αυτά τα μέτρα, να ξεπεράσουν τις δυσάρεστες επιπτώσεις που αναδύονται στο διεθνές εμπόριο και στην παγκόσμια οικονομική παραγωγή; Είναι δυνατόν, το φθηνό χρήμα, οι εμπορικοί δασμοί και το τεχνολογικό εμπάργκο, να αντισταθούν στην μεταφορά του οικονομικού βάρους του πλανήτη από τη Δύση στην Ανατολή;

*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.