Συνέντευξη στον Θανάση Μαυρίδη
Ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, ένας από τους καλύτερους γνώστες του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, μιλάει στο liberal.gr και στον Θανάση Μαυρίδη. Σκιαγραφεί ένα μέλλον όπου οι συνταξιούχοι δεν θα μπορούν να ζήσουν από τη σύνταξή τους, οι μικρομεσαίοι θα εγκαταλείπουν λόγω της υπερφορολόγησης.
Ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής μιλάει για τη σχέση του με τον Αλέξη Τσίπρα και την Αριστερά και τοποθετεί τον εαυτό του στο νέο πολιτικό τοπίο. Δεν βλέπει εκπλήξεις και εκτιμά ότι με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο θα κυριαρχούν οι μνημονιακές κυβερνήσεις.
Είστε ένας άνθρωπος που έχει την μεγαλύτερη ίσως εμπειρία στο ασφαλιστικό από οποιονδήποτε άλλον σε αυτή την χώρα. Έχετε μία καλύτερη εικόνα από όλους εμάς πως ακριβώς διαμορφώνεται το τοπίο στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό;
Η συνάρτηση Εργασιακού-Ασφαλιστικού έχει γίνει σύμφωνα με τις δεσμεύσεις όλων των Μνημονίων μοχλός διαρκούς «ανταγωνιστικής» υποτίμησης. Ο σκοπός της λογικής των δανειστών είναι να ανακτηθεί η …χαμένη «ανταγωνιστικότητα» της χώρας. Γι' αυτό κι έχουν δεσμεύσει τις κυβερνήσεις και την τελευταία με το νέο υπερΜνημόνιο και σε αλλαγές δομικού χαρακτήρα και σε ποσοτικές περικοπές.
Όταν, παρά τις απώλειες των Ασφαλιστικών Ταμείων ύψους 70 και πλέον δις ευρώ (βλ. το από 25-11-2015 Δελτίο Τύπου της ΕΝΥΠΕΚΚ) από τις μνημονιακές πολιτικές, οι δανειστές αποποιούνται κάθε ευθύνη για τη χρεοκοπία του Ασφαλιστικού Συστήματος και πιέζουν για συνεχείς μειώσεις όλων των παροχών (κύριες και επικουρικές συντάξεις, μερίσματα, εφάπαξ κ.λπ.) με μόνιμους και αυτοματοποιημένους απομειωτικούς μηχανισμούς, τότε γίνεται φανερό ότι οδηγούμαστε σε ένα ασφαλιστικό σύστημα όπου η πλειονότητα των συνταξιούχων δεν θα μπορεί να ζει από τη σύνταξη.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει, κύριε Μητρόπουλε, να ψάξουν να βρουν επειγόντως εργοδότη! Αν υπολογίσει κανείς τους φόρους και τις αυξημένες εισφορές, δεν υπάρχει κίνητρο για να εργαστούν. Γιατί τόσο μίσος για τον ιδιωτικό τομέα;
Οι ελληνικές κυβερνήσεις της μνημονιακής περιόδου (και η τελευταία) δεν αντιλήφθηκαν ότι κεντρικός στόχος των Μνημονίων είναι η αλλαγή-καταστροφή του μικρο-ιδιοκτητικού τρόπου παραγωγής που συγκροτεί την οικονομία, τις παραγωγικές σχέσεις και την κοινωνία.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλα παραγωγικά και εργασιακά συστήματα. Το κλίμα της εύκρατης ζώνης, η μορφολογία του εδάφους, η συγκρότηση των ιδιοκτησιών και των παραγωγικών μέσων, η τέχνη, η παράδοση, ο πολιτισμός του βιοπορισμού κ.λπ. έχουν συγκροτήσει από τα πανάρχαια χρόνια τη χώρα ως ένα σύνολο μικρών και μικρομεσαίων ιδιοκτητών, επαγγελματιών, επιτηδευματιών, τεχνιτών, εμπόρων και επ' αυτής της παραγωγικής δομής υπάρχουν οι ποικίλλες υπηρεσίες κ.ο.κ. Ο παραγωγικός αυτός μηχανισμός διαποτίζει την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, τη μεταποίηση, την όποια βιοτεχνική-βιομηχανική λειτουργία υπάρχει, τον τουρισμό. Οι μικρομεσαίοι δραστηριοποιούνται κυρίως μέσα από οικογενειακές επιχειρήσεις, αλλά και απασχολούν πάνω από το 90% του εργατικού δυναμικού.
Επομένως η υπερφορολόγησή τους και η επιβολή αυξημένων εισφορών καταστρέφει την κύρια έκφραση της οικονομικής δραστηριότητας στην πατρίδα μας και καταργεί τις θέσεις εργασίας. Η λογική των δανειστών και όλων των μνημονιακών είναι η ελληνική οικονομία να καταστεί μια δευτερεύουσα-συμπληρωματική λειτουργία εν σχέσει με αυτές του κυρίαρχου κεντροευρωπαϊκού χώρου.
Η αγνόηση και υποβάθμιση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας καταστρέφει την κοινωνία και την οικονομία σε όλους τους τομείς, και όχι μόνο τον ιδιωτικό. Άμεσο αποτέλεσμα αυτού δεν είναι μόνο η κατάρρευση της ιδιωτικής οικονομίας, αλλά και της δημόσιας και της κοινωνικής, με την εσπευσμένη εκποίηση των σπουδαιότερων στοιχείων του υλικού και άυλου εθνικού μας πλούτου και τη μετανάστευση των εκατοντάδων χιλιάδων νέων που αποτελούν τον πολυτιμότερο συντελεστή της παραγωγής.
Ως εκ τούτου η στόχευση των πολιτικών του Μνημονίου είναι βαθύτερη, μονιμότερη και δύσκολα αναστρέψιμη.
Υπάρχει κίνητρο για κάποιον νέο ασφαλισμένο να μπει στο σύστημα; Δεν βοηθάει την παραοικονομία η έλλειψη εμπιστοσύνης ότι τελικά θα πάρει έπειτα από χρόνια μία σύνταξη;
Παρά τη θέσπιση αυστηρών διατάξεων που τιμωρούν την παραοικονομία, την ανασφάλιστη και «μαύρη» εργασία, την ατυπία κλπ, όλα αυτά τα φαινόμενα δυστυχώς διογκώνονται αφού η ανάγκη της ενεστώσας-καθημερινής επιβίωσης είναι παρούσα.
Σωστά το υπονοείτε.
Οι νέοι άνθρωποι στα καθημαγμένα πρόσωπα των γονέων και των παππούδων τους, που, μολονότι εργάστηκαν σκληρά επί πολλές δεκαετίες, δεν μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς από τη σύνταξή τους, βλέπουν την κατάληξη και του δικού τους εργασιακού μέλλοντος. Έτσι, δεν δημιουργούνται υγιή κίνητρα για εργασία και θετικές προσδοκίες για την οικονομία. Κι αυτό αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα για την κοινωνία αφού οι προοπτικές τής βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης ελαχιστοποιούνται.
Αλλά η δημόσια υποχρεωτική ασφάλιση είναι η καρδιά του Κοινωνικού Κράτους και πρέπει να παραμένει κεντρικός στόχος της κοινωνίας και όλων μας, έστω και υπό τις πλέον αντίξοες συνθήκες.
Κύριε Μητρόπουλε, πως βλέπετε τις πολιτικές εξελίξεις; Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί στο επόμενο χρονικό διάστημα;
Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, μετά τη στροφή 180 μοιρών του περασμένου καλοκαιριού, απολαμβάνουν πλέον τη στήριξη των κυρίαρχων ευρωπαϊκών κύκλων. Όλοι άλλωστε -και κυρίως ο πολύπειρος κ. Σόιμπλε- γνωρίζουν ότι καμιά άλλη κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να «περάσει» τα σκληρά μέτρα που επέρχονται.
Υπό συνθήκες διάψευσης των ελπίδων για μια άλλη πολιτική και προσχώρησης του κύριου εκφραστή των αντιμνημονιακών αγώνων στο μνημονιακό στρατόπεδο, περνά ένα μεγάλο και κρίσιμο χρονικό διάστημα προκειμένου οι πολίτες να συνέλθουν από την απογοήτευση, την παραίτηση και την αποστράτευση και να αναλάβουν νέους αυτόνομους αγώνες.
Επομένως, είτε με την παρούσα είτε με άλλη ευρύτερη μορφή, θα κυριαρχούν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, πολύ περισσότερο που η παρούσα Βουλή είναι πάνω από 85% στρατευμένη στην εφαρμογή των Μνημονίων. Υπάρχει φυσικά και το «ευμετάβολο» του Έλληνα που, προς το παρόν όμως, δεν φαίνεται να επιφυλάσσει εκπλήξεις.
Πόσο κοντά νομίζετε ότι βρισκόμαστε στο σχέδιο Σόιμπλε και τι θα σημαίνει αυτό για όλους μας;
Αφού η πολιτική των Μνημονίων οδηγεί σε υποβάθμιση της χώρας στον διεθνή (κυρίως τον ευρωπαϊκό) καταμερισμό εργασίας, τα δομικά χαρακτηριστικά του Μνημονίου θα εμποδίζουν την οικονομία να αναπτυχθεί με όρους σχετικής αυτοδυναμίας και κοινωνικής ευημερίας.
Συνεπώς, στο βάθος του προγράμματος ενεδρεύει η αδυναμία να ακολουθήσουμε τον κεντρικό πυρήνα της Ευρώπης στον γρήγορο βηματισμό του. Εξ αυτού θα προκύψουν ανακατατάξεις ως προς την πλήρη ή μερική συμμετοχή της χώρας στην ΟΝΕ και στο κεντροευρωπαϊκό σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης.
Ο λαός εξάλλου δεν θα αντέξει αυτή την ετερόνομη πορεία και η ακύρωσή της ή η καθ' οιονδήποτε τρόπο αναστροφή πορείας θα τεθεί με κυρίαρχους κοινωνικούς και πολιτικούς όρους.
Σας φοβίζουν τα εθνικά θέματα;
Η μετάπτωση της χώρας ως κοινωνίας, οικονομίας και κυρίως ως μικρο-ιδιοκτητικό παραγωγικό μόρφωμα στη θέση της δευτερεύουσας, συμπληρωματικής (όπως προανέφερα) οικονομίας, θα αλλάξει και τη θέαση των λεγόμενων «εθνικών θεμάτων».
Ως αποδυναμωμένος κρίκος, η χώρα κινδυνεύει να υποχρεωθεί να συμβιβαστεί με υποχωρήσεις στις πάγιες εθνικές επιδιώξεις της και να κάνει (με την πίεση των Ευρωπαίων) συμβιβασμούς, που δεν θα έκανε κάτω από οικονομικές συνθήκες αυτοδύναμης ανάπτυξης.
Ήδη τα Σκόπια παρεμβαίνουν δυναμικά στη μεταναστευτική κρίση. Η Τουρκία αναβαθμίστηκε στρατηγικά σε όλα τα ζητήματα, αφού μεταχειρίζεται τη διάλυση παλαιών μεγάλων κρατών της Μέσης Ανατολής και της μεταναστευτικής ροής ως μοχλό της πολύπλευρης παρέμβασής της ακόμη και στα ευρωπαϊκά πράγματα.
Και να τελειώσω με μία προσωπική ερώτηση: Αισθάνεστε πικρία από τον τρόπο με τον οποίο φύγατε από τον ΣΥΡΙΖΑ; Θα ασχοληθείτε στο μέλλον με την πολιτική;
Σε περιόδους μεγάλων λαθών ή συστημικών συμβιβασμών, όπως η ψήφιση του νέου υπερΜνημονίου, η Αριστερά «τρώει τα καλύτερα παιδιά της», πολύ περισσότερο αυτούς που μεταχειρίστηκε ως μέσο ευρύτερης κοινωνικής νομιμοποίησης.
Δεν έχω πικρία γιατί ήμουν αυστηρός και ειλικρινής στην κριτική μου, ασχέτως αν δεν περίμενα τη «βιαιότητα» αυτής της μεταχείρισης. Επανήλθα στη διδασκαλία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην ενημέρωση των πολιτών επί των ζητημάτων του Κοινωνικού Κράτους ως Πρόεδρος της «Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ)», μια ενασχόληση που πάντα με ευχαριστούσε, έχοντας τη συνείδησή μου ήσυχη που δεν ψήφισα, χάριν υπουργικών θώκων, το τελευταίο σκληρό Μνημόνιο, από το οποίο εκπορεύονται πολλές ζημιογόνες πολιτικές για την κοινωνία και το έθνος μας.
Τους πολιτικούς όμως σχηματισμούς και τα ηγετικά πρόσωπα τα δημιουργεί η κοινωνική ανάγκη. Και είναι ο λαός, αυτός που με τον καιρό θα αναζητήσει νέες συνεπέστερες εκφράσεις. Και τότε κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τον ρόλο του.
