Αλέξανδρος Κρητικός: Ένα βήμα πίσω για την Ευρώπη, πιο αργή η επιστροφή

Αλέξανδρος Κρητικός: Ένα βήμα πίσω για την Ευρώπη, πιο αργή η επιστροφή

Από το lockdown οι δείκτες του 2021 φαίνεται ήδη να επιβαρύνονται από τώρα, αν και υπήρχε η αισιοδοξία ότι μέσα στην επόμενη χρονιά θα είχε καλυφθεί ένα μεγάλο κενό απ' όσα χάθηκαν το 2020. Αυτά δηλώνει ο Αλέξανδρος Κρητικός, Διευθυντής Ερευνών του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) με έδρα το Βερολίνο.

Μιλώντας στο liberal.gr κάνει λόγο για κύμα - μικρό όπως ελπίζει - χρεοκοπιών στη Γερμανία τον Ιανουάριο του 2021, επιδείνωση των συνολικών δεικτών ύφεσης λόγω lockdown τον Δεκέμβριο και φοβάται ότι η επιστροφή θα γίνει πιο αργά απ' ό,τι νομίζουμε. Προσθέτοντας ότι «δεν θα είναι επιστροφή ακριβώς, αλλά θα δούμε ένα νέο πρόσωπο της οικονομίας».

Για την Ελλάδα εκτιμά ότι έχουν ήδη γίνει σοβαρές σκέψεις για επενδύσεις με τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, όμως άλλες χώρες, όπως κυρίως η Ιταλία, δεν έχουν κάνει το ίδιο: «Θα μπορούσε με αυτά τα λεφτά η Ιταλία να αλλάξει το πρόσωπο της χώρας. Ακριβώς εκεί, όμως, βλέπουμε μηδέν σχέδιο. Στην πραγματικότητα η ιταλική κυβέρνηση τσακώνεται για το που θα πάνε τα κεφάλαια και το πιο μεγάλο μέρος από αυτά θα κατευθυνθεί σε έξοδα κι ενισχύσεις, όχι σε επενδύσεις. Πάει να πει ότι αυτά τα λεφτά τα χάνουμε». 

Συνέντευξη στον Βασίλη Γαλούπη

Η Γερμανία αναγκάζεται σε «σκληρό» lockdown ως αποτέλεσμα του «μεγαλύτερου λανθασμένου πολιτικού υπολογισμού της χρονιάς», κατά το Spiegel. Πολιτικοί και επιδημιολόγοι έλεγαν ότι μπορούν να ελέγξουν τον ιό με στοχευμένα τοπικά μέτρα. Τι πήγε στραβά και αναγκάζεται η χώρα σε «σκληρό» lockdown μέσα στις γιορτές;

Βασικά άλλα περίμεναν από το ελαφρύ lockdown του Νοεμβρίου κι άλλα βγήκαν. Περίμεναν ότι θα αρχίσουν να πέφτουν τα νούμερα των κρουσμάτων. Όταν ξαφνικά ανέβηκαν οι αριθμοί στους νεκρούς, κατάλαβαν ότι πρέπει να μπει ένα δυνατό φρένο. Η μεγάλη ερώτηση είναι αν τα ελαφριά μέτρα δεν ήταν αρκετά ή αν δεν τα υπάκουσε ο κόσμος. Αυτό ουσιαστικά δεν το ξέρει κανείς, αλλά η πίεση ξεκίνησε όταν άρχισαν τα νοσοκομεία να λένε ότι φτάνουν στα όριά τους. Και η μεγάλη αλλαγή ήταν όταν μετά από δυο - τρεις εβδομάδες που παρέμεναν σταθερά στους 20.000 οι νοσηλευόμενοι, απότομα εκτινάχθηκαν στους 30.000. 

Πόσο πίσω πάει την οικονομία της Γερμανίας αυτό το lockdown; Και τι διάστημα απαιτείται για να καλυφθεί αυτή η απώλεια; Ο Αλτμάιερ είπε ότι δεν θα επέλθει ύφεση.

Και βέβαια θα την πάει πίσω την οικονομία. Περιμένουν ένα σύνολο 5,1-5,2% ύφεσης για το 2020. Με το νέο lockdown θα αυξηθεί. Για το εμπόριο θα είναι ακόμα χειρότερη η κατάσταση επειδή αναγκάστηκε να κλείσει μέσα στις γιορτές. Είναι τραγικό ότι ξαφνικά αυτές τις μέρες με τον μεγαλύτερο τζίρο μέσα στη χρονιά θα πάνε χαμένες. 

Τι κόστος υπολογίζετε ότι θα έχει το νέο lockdown, με κλειστή την αγορά για σχεδόν ένα μήνα πάνω στην εορταστική περίοδο; Έχει υπολογιστεί η απώλεια;

Περίπου 6-7% σύνολο σε όλο τον κλάδο του εμπορίου για το 2020. Που θα επιδεινωθεί κι άλλο με το lockdown τον Δεκέμβριο. Το βασικό, όμως, είναι ότι εκεί που περιμέναμε ανάπτυξη για τον Ιανουάριο του 2021, τώρα θα έχουμε ύφεση. Που σημαίνει ότι ήδη οι δείκτες του 2021 φαίνεται να επιβαρύνονται από τώρα, αν και υπήρχε η αισιοδοξία ότι μέσα στην επόμενη χρονιά θα είχε καλυφθεί ένα μεγάλο κενό απ? όσα χάθηκαν το 2020.   

Για την Ευρώπη, πόσο θα κοστίσει αυτό το πισωγύρισμα; Και το δεύτερο lockdown επηρεάζει τα ποσά που υπολογίστηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης μετά το πρώτο lockdown; Φτάνουν τελικά τα 750 δισ.; 

Ας δούμε αρχικά την Ελλάδα. Έχουν γίνει σοβαρές σκέψεις τι θα συμβεί με αυτά τα λεφτά, όπως με την έκθεση Πισσαρίδη και τους γενικούς σχεδιασμούς για τις επενδύσεις. Άλλες χώρες, όμως, δεν έχουν κάνει το ίδιο. Όπως, κυρίως, η Ιταλία. Που θα πάρει, μάλιστα, το πιο μεγάλο πακέτο. Θα μπορούσε με αυτά τα λεφτά να αλλάξει το πρόσωπο της χώρας. Ακριβώς εκεί, όμως, βλέπουμε μηδέν σχέδιο. Στην πραγματικότητα η ιταλική κυβέρνηση τσακώνεται για το που θα πάνε τα κεφάλαια και το πιο μεγάλο μέρος από αυτά θα κατευθυνθεί σε έξοδα κι ενισχύσεις, όχι σε επενδύσεις. Πάει να πει ότι αυτά τα λεφτά τα χάνουμε».

Όλη η ιταλική κυβέρνηση τσακώνεται σχετικά με το που θα πάνε τα κεφάλαια, και το πιο μεγάλο μέρος από αυτά θα κατευθυνθεί σε έξοδα κι ενισχύσεις, όχι σε επενδύσεις. Πάει να πει ότι αυτά τα λεφτά τα χάνουμε. Δεν αποκλείεται, ότι θα  πάνε σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Δεν είναι η σωστή απάντηση, λοιπόν, να σκεφτούμε πιθανή αύξηση του πακέτου του Ταμείου Ανάπτυξης. Τώρα πρέπει να σκεφτούμε πως θα αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα από το τεράστιο πακέτο των 750 δισ.

Με τα τελευταία υγειονομικά δεδομένα στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, είστε αισιόδοξος ότι τώρα που βγαίνει το εμβόλιο θα καλυφθεί μέσα στο 2021 πολύ από το χαμένο έδαφος στην οικονομία;

Είμαι μισο-αισιόδοξος. Φοβάμαι ότι η επιστροφή θα γίνει πιο αργά απ? ό,τι νομίζουμε. Και δεν θα είναι επιστροφή ακριβώς, αλλά θα δούμε ένα νέο πρόσωπο της οικονομίας. Εδώ είμαι πιο αισιόδοξος για την Ελλάδα επειδή ξεκίνησαν από τώρα να σκέφτονται τι μπορούν να κάνουν με τις επενδύσεις. Όπως και να έχει, όμως, για όλη την Ευρώπη αυτό που γίνεται τώρα είναι ένα βήμα πίσω. Και υπάρχει κάτι ακόμα. Ότι στη Γερμανία είχαν σταματήσει για το 2020 να χρεοκοπούν εταιρίες. Τώρα, θα υπάρξει ένα κύμα, ελπίζω μικρό, χρεοκοπιών την άνοιξη του 2021, ενώ θα αυξηθεί ξανά και ο ΦΠΑ από 16% ξανά στο 19%. Όσες εταιρίες ήταν στο όριο μετά το πρώτο lockdown θα βρεθούν με το δεύτερο lockdown σε πολύ δύσκολη θέση.