Της Μαρίας Τσιλιάκου*
Πολλά έχουν ειπωθεί - και εμείς ως γραφείο έχουμε αναπτύξει το θέμα αυτό με σχετικά άρθρα μας - για τις «start-up» ή «νεοφυείς» επιχειρήσεις, αναφορικά με την καταλληλότερη φορολογικά χώρα για να συσταθεί μια τέτοια εταιρεία. Είναι γεγονός, ότι οι ιδρυτές τους συχνά επιλέγουν να συστήσουν την start-up εταιρεία τους εκτός Ελλάδος φοβούμενοι - κατά κύριο λόγο - το φορολογικό καθεστώς στην χώρα μας και την «ρευστή» ασφαλιστική νομοθεσία μας.
Ας δούμε όμως τις δυνατότητες που παρέχει η χώρα μας για την σύσταση μιας «start-up» επιχειρήσεις, οι οποίες - ας μην ξεχνάμε - αποσκοπούν στο να αναπτύξουν ένα κλιμακούμενο επιχειρηματικό μοντέλο, ταχύτατης ανάπτυξης, είτε με την δημιουργία μιας νέας αγοράς είτε με την εκμετάλλευση της ήδη υπάρχουσας.
Στην Ελλάδα μια καλή επιλογή φαίνεται να αποτελούν οι Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ). Τα πλεονεκτήματά τους είναι αρκετά, εάν εξαιρέσουμε τα διάφορα γραφειοκρατικά προβλήματα και καθυστερήσεις για τα οποία «φημίζεται» η χώρα μας και μπορούν να απαντηθούν κατά τη σύστασή τους. Οι ΙΚΕ μπορούν να συσταθούν με ελάχιστο κεφάλαιο, που μπορεί να ανέρχεται ακόμα και σε ένα ευρώ! Είναι κεφαλαιουχικές εταιρείες (χωρίς να λείπουν απαραίτητα και κάποια στοιχεία προσωπικών εταιρειών) που σημαίνει ότι οι εταίροι μπορεί να μην ευθύνονται για οποιαδήποτε ζημία με την προσωπική τους περιουσία, όπως ισχύει με τις προσωπικές εταιρείες, δηλαδή με τις ομόρρυθμες (ΟΕ) και τις ετερόρρυθμες εταιρείες (ΕΕ).
Οι ΙΚΕ φορολογούνται με βάση τους Ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές, δηλαδή με 29%. Οι εταίροι δεν έχουν υποχρέωση να ασφαλιστούν στον ΟΑΕΕ, πλην του διαχειριστού, ο οποίος πρέπει να είναι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ, εκτός αν είναι ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος σε άλλο ταμείο. Εξαίρεση αποτελούν οι δικηγόροι και αυτό γιατί ενώ είναι ασφαλισμένοι στο Ταμείο Νομικών και μπορούν να είναι εταίροι δεν μπορούν να είναι διαχειριστές ακόμα και αν η ΙΚΕ είναι μονοπρόσωπη.
Ας δούμε -κατά προσέγγιση- το ετήσιο κόστος συντήρησης μιας ΙΚΕ. Οι ΙΚΕ οφείλουν να τηρούν διπλογραφικά βιβλία Γ' κατηγορίας, γεγονός που σημαίνει ότι η αμοιβή του λογιστή μπορεί να ανέλθει σε 200 ή 300 ευρώ τον μήνα. Αν συμπεριλάβουμε και το κόστος του ΟΑΕΕ που οι εισφορές του ενδέχεται να ανέρχονται π.χ. σε 250 ευρώ τον μήνα, αυτό σημαίνει ότι το ελάχιστο κόστος συντήρησης μιας ΙΚΕ μπορεί να ανέλθει σε (250Χ12 = 3.000 ευρώ) + (200Χ12 = 2.400 ευρώ) ή (300Χ12 = 3.600 ευρώ), δηλαδή σύνολο (3.000+2.400 =) 5.400 ευρώ ή (3.000+3.600 =) 6.600 ευρώ ετησίως.
Σε αυτό το ποσό δεν υπολογίζεται το κόστος σύστασης της εταιρείας, το οποίο κυμαίνεται ανάλογα με το εάν θα μεσολαβήσει δικηγόρος ή συμβολαιογράφος. Να σημειώσουμε ότι ενώ η μεσολάβηση συμβολαιογράφου είναι υποχρεωτική μόνον εάν υπάρχει ακίνητο που θα ανήκει στην εταιρεία, η μεσολάβηση ενός δικηγόρου στην πράξη είναι αναπόφευκτη και επιβεβλημένη, διότι εάν δεν ρυθμιστούν πολλά θέματα στο καταστατικό της ΙΚΕ, το κόστος επίλυσης τυχόν διαφορών που ενδέχεται να προκύψουν μεταξύ των εταίρων, ενώπιον των δικαστικών αρχών θα είναι πολύ μεγαλύτερο στο μέλλον. Στο ποσό των 5.400 ή 6.600 ευρώ που υπολογίσαμε – κατά προσέγγιση – ετησίως, δεν υπολογίζεται το κόστος που σχετίζεται με την απασχόληση εργατικού προσωπικού ή με την καταβολή επαγγελματικού ενοικίου. Είναι βέβαια προφανές ότι τα δύο τελευταία προαναφερόμενα κόστη μπορούν να εκλείψουν – τουλάχιστον σε ένα πρώτο αρχικό στάδιο – εάν η start-up επιχείρηση δεν απασχολεί εργατικό προσωπικό και δεν ενοικιάζει κάποιο χώρο (π.χ. αν χρησιμοποιείται το ακίνητο κάποιου εταίρου).
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του κατάλληλου νομικού προσώπου που θα «στεγάσει» μια start up εταιρεία αποτελεί θέμα που εξετάζεται ανά περίπτωση από εξειδικευμένους δικηγόρους και λογιστές ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις επιδιώξεις του ιδρυτή της. Η σύσταση μιας εταιρείας είναι ένα σοβαρό θέμα που απαιτεί εξειδικευμένη νομική και λογιστική μελέτη προκειμένου να τεθούν εξ αρχής τα ορθά θεμέλια που θα μειώσουν και θα αποτρέψουν μελλοντικούς κινδύνους για τον ιδρυτή της. Εξάλλου – όπως αναφέρει και ένα κινέζικο ρητό- «αν έχεις θεμέλια και μικρός να είσαι θα σωθείς, αν δεν έχεις θεμέλια και μεγάλος να είσαι θα χαθείς».
* Η κ. Μαρία Τσιλιάκου, PhD, LLM, είναι Δικηγόρος, Διαιτήτρια ΕΒΕΑ
