Στις αγορές οι «σπουδαγμένοι», εκείνοι δηλαδή που έχουν πληρώσει το τίμημα της συμμετοχής με υψηλά δίδακτρα, το ρίχνουν συχνά στη φιλοσοφία! Ο πόνος της ήττας γεννά φιλοσοφικές αναζητήσεις! Και το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν τελικά ο συμμετέχων στο παίγνιο έχει πιθανότητες επιτυχίας. Και μην ακούτε για τις ιστορίες επιτυχίας. Αναζητείστε τις ιστορίες αποτυχίας. Αυτές είναι απείρως περισσότερες! Γι αυτό και δεν πιστεύω στο «προφανές». Επειδή τότε όλοι θα ήταν πλούσιοι!
Από την άλλη πλευρά, όταν αρχίσεις να αμφισβητείς διαρκώς αν αυτό που βλέπεις μπροστά σου είναι πραγματικό ή όχι, αν πρόκειται για ένα ακόμη κόλπο του ταχυδακτυλουργού, εισέρχεσαι άθελά σου στη ζώνη της παράνοιας και αποκτάς εμμονές που είναι το ίδιο καταστροφικές.
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν κάποιοι κανόνες που σε βοηθούν να κρατηθείς στην… επιφάνεια και να μη βουλιάξεις στον βούρκο των ψευδαισθήσεων. Και αυτοί οι κανόνες έχουν σχέση με την επιστήμη των μαθηματικών. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στον κόσμο των παραμυθιών, στον πραγματικό κόσμο ισχύει ο βασικός και απαράβατος κανόνας ότι ένα κι ένα μας κάνει δύο και όχι τρία ή τέσσερα.
Παρακολουθούμε, λοιπόν, τα βασικά οικονομικά στοιχεία μιας εταιρείας. Τον τζίρο της, τα κέρδη της, τις υποχρεώσεις της, τα περιουσιακά της στοιχεία και βγάζουμε τα συμπεράσματά μας. Δεν ακολουθούμε κάποιον «γκουρού» που αποφάσισε να μας χαρίσει ένα μέρος από τα κέρδη του από την καλή του καρδιά. Να το πούμε και αλλιώς! Αν δεν μπορείτε να κάνετε μόνοι σας την αξιολόγηση, μην ασχοληθείτε με τις αγορές. Κάντε κάτι άλλο, επειδή δεν πρόκειται στο τέλος να σας μείνει δεκάρα τσακιστή.
Το σημαντικότερο όμως είναι να μην πιστέψουμε ότι έχει βρεθεί κάποια νέα θεωρία που καταργεί το νόμο της βαρύτητας. Οι νόμοι είναι σταθεροί. Εκείνο που αλλάζει είναι το περιτύλιγμα που χρησιμοποιούν κάθε φορά οι θαυματοποιοί για να μας πείσουν ότι μέσα στο άδειο τους κουτί κρύβεται το μυστικό της ζωής.
Κάποτε ήταν οι μετοχές της εταιρείας των Νοτίων Θαλασσών, κάποτε οι τουλίπες, έπειτα η Λαυρεωτική και στις μέρες μας εταιρείες που διαπραγματεύονται με πολλαπλασιαστή κερδών που για να πάρει κανείς πίσω τα λεφτά του σε σχέση με αυτόν χρειάζονται περισσότερες από τρεις ζωές. Κι εμείς έχουμε μόλις μία…
Δεν ξέρουμε αν θα έρθει το μεγάλο κραχ ή όχι, αν και νομοτελειακά κάποτε κι αυτό θα συμβεί. Αλλά έχει σημασία να ξέρει κανείς τι έχει στα χέρια του και για ποιο λόγο.
Θανάσης Μαυρίδης
