Πολιτιστική ατζέντα εβδομάδας: Παράσταση για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τζαζ μουσική
Από την παράσταση «Der Wij / Βίι» @ Fabian Hammerl. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Από την παράσταση «Der Wij / Βίι» @ Fabian Hammerl. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Πολιτιστική ατζέντα εβδομάδας: Παράσταση για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τζαζ μουσική

Καθώς προχωρά ο Ιούνιος το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μπαίνει πιο δυναμικά στην εβδομαδιαία μας πολιτιστική ατζέντα. Μετά την έναρξη του Φεστιβάλ την 1η Ιουνίου, με την όπερα «Μαντάμα Μπαττερφλάι» στο Ηρώδειο, παίρνουν «ζωή» και άλλοι χώροι του Φεστιβάλ, όπως η Πειραιώς 260, με τέσσερις συνολικά θεατρικές παραγωγές να κάνουν πρεμιέρα αυτή την εβδομάδα. 

Μία από αυτές αναφέρεται στη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, στην οποία θα αναφερθούμε εκτενώς αφότου την παρακολουθήσουμε.

Στο πλαίσιο του φεστιβάλ, στην Πειραιώς, και βραδιά τζαζ, η μουσική ενότητα συμπληρώνεται από συναυλία κλασικής μουσικής στον «Παρνασσό». 

Στον χάρτη πολιτιστικών εκδηλώσεων, επίσης, διάλεξη για την ελευθερία, performance στο πλαίσιο του Athens Pride και κινηματογραφική προβολή στο Ξέφωτο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Διαλέξεις – Παρουσιάσεις βιβλίων

Μία διάλεξη για την ελευθερία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και παρουσίαση ενός μυθιστορήματος αναφέρουμε στην προκειμένη ενότητα.

«Ποια η φύση της πολιτικής ελευθερίας και ποια η θεμελιώδης διαπλοκή της με τις υποχρεώσεις;» είναι το θέμα της διάλεξης που δίνεται στο πλαίσιο του κύκλου συζητήσεων «Η Ελευθερία των Άλλων», καθότι μία εκ των δύο θεματικών του εφετινού Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου είναι η ελευθερία· η εν λόγω θεματική, με αφορμή την διακοσιετηρίδα από τη συγγραφή του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού.

Η διάλεξη θα δοθεί (10/6, 18:45) στην Πειραιώς 260 (Β'), με ομιλητές τους Βάσω Κιντή, Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου και Νικόλα Σεβαστάκη, υπό τον συντονισμό του Διονύση Καψάλη που επιμελείται τον κύκλο συζητήσεων. Είσοδος ελεύθερη.

Την αμφισβήτηση των δικαιωμάτων των γυναικών στο σώμα τους πραγματεύεται το βιβλίο «Το υπόγειο στην οδό Ήρας 12» της Πασχαλίας Τραυλού, που παρουσιάζεται (8/6, 20:30) στο βιβλιοπωλείο «Ianos» (Σταδίου 24) από τις εκδόσεις «Διόπτρα». Η παρουσίαση θα μεταδοθεί επίσης, ζωντανά, από τη σελίδα του Ianos στο Facebook και το κανάλι του στο YouTube.

Θέατρο

Παραστάσεις επί της Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, performance στην Εθνική Λυρική Σκηνή στο πλαίσιο του Athens Pride, και «Τιτάνες» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, μεταξύ των θεαμάτων που πραγματοποιούνται στην Αθήνα, την ερχόμενη εβδομάδα. 

Τέσσερις θεατρικές παραστάσεις ανεβαίνουν έως την επόμενη Κυριακή, 11 Ιουνίου, στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Άπτονται θεματικών όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι ανθρώπινες σχέσεις, η καταστροφή και η παράλογη πραγματικότητα.

Το πρόγραμμα στην Πειραιώς 260 ανοίγει με την παράσταση «Der Wij / Βίι» (7&8/6, 20:30), των Κιρίλ Σερεμπρένικοφ και Μπόνταν Πανκρουχίν, σε σκηνοθεσία του πρώτου, που αποτελεί έναν πρωτοποριακό Ρώσο σκηνοθέτη του θεάτρου και του κινηματογράφου που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το παρόν διάστημα ζει αυτοεξόριστος στη Γερμανία, μην παύοντας να διακηρύσσει την εναντίωσή του στη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.

Από την παράσταση «Der Wij / Βίι» @ Fabian Hammerl. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Η παράσταση είναι εμπνευσμένη από νουβέλα τρόμου που ο Γκόγκολ έγραψε το 1835, με κεντρικό πρόσωπο ένα τρομακτικό πλάσμα, τον Βίι – πρόσωπο που αναφέρεται σε λαϊκό σλαβικό θρύλο.

Με αφετηρία τον μύθο του Βίι, ο Σερεμπρένικοφ δημιουργεί μια αφόρητης σκληρότητας όσο και ποιητικά ισχυρή παράσταση που αντλεί υλικό από «χιλιάδες αναφορές, ντοκιμαντέρ και βίντεο για τον πόλεμο από την Μπούτσα, τη Μαριούπολη, το Ιρπίν» όπως αναφέρει ο Σερεμπρένικοφ στο σκηνοθετικό του σημείωμα.

«Αθώα θύματα. Αδιανόητα εγκλήματα, αδιάσειστες αποδείξεις βαρβαρότητας. Στο έργο, το Βίι είναι ο Πόλεμος – ένα άψυχο τέρας με κλειστά μάτια. Κλέβει από τους ανθρώπους την ταυτότητα και το μέλλον τους. Άνθρωποι δολοφονούν και δολοφονούνται», προσθέτει για το «Der Wij / Βίι», που έκανε πρεμιέρα στο Αμβούργο τον Δεκέμβριο του 2022.

Συμμετέχουν Ρώσοι, Ουκρανοί και Γερμανοί ηθοποιοί, καθένας εκ των οποίων μιλά στη μητρική του γλώσσα.

Από την παράσταση «Der Wij / Βίι» @ Fabian Hammerl. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Στο πρόγραμμα στην Πειραιώς προστίθεται και η παράσταση «Οι ονειροπόλοι» (7-9/6, 21:00) από την ομάδα «Εν δυνάμει», σε σκηνοθεσία Ελένης Ευθυμίου και σε συνεργασία με τον διεθνώς αναγνωρισμένο Βιεννέζο χορογράφο Μίκαελ Κλίεν.

Δημιουργούν ένα έργο που «μιλά» για τη δυνατότητα συνύπαρξης λογικής και ονείρου, με το εξής ερώτημα: «είναι εφικτό να αψηφήσουμε τα στενά όρια της προσωπικής μας ταυτότητας, να ανακαλύψουμε και να διαμορφώσουμε νέα πεδία σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων, για μια συμβίωση επί ίσοις όροις;»,

Από την παράσταση «Οι Ονειροπόλοι» @ Mike Rafail. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Στην παράσταση «Σχέδιο Μάρσαλ - Α path of perspectives» (7-10/6, 21:00) η Νατάσσα Τριανταφυλλίδη αναφέρεται στο σχέδιο Μάρσαλ, το πρόγραμμα ανασυγκρότησης και αναμόρφωσης κρατών της ευρωπαϊκής ηπείρου που χαρακτήρισε ισχυρά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και διερωτάται εάν η ιδέα ενός νέου ξεκινήματος μέσα από τα ερείπια της καταστροφής γίνεται συνώνυμη της προσδοκίας για μια καλύτερη ζωή, συνοδευόμενη παράλληλα από την ανασφάλεια και τη δυσκολία που συνήθως ακολουθούν καθετί καινούριο.

Με αφετηρία το ημερολόγιο του προεδρικού απεσταλμένου καθώς και την αποστομωτικά επίκαιρη έκθεση που συνέταξε, η παράσταση φέρνει στο προσκήνιο την εποχή εκείνη μέσα από τους διαλόγους και τις συναντήσεις του Πόρτερ με Έλληνες εργάτες και αγρότες, αξιωματούχους, πεινασμένους των πόλεων, παιδιά και δεκάδες άλλα υπαρκτά πρόσωπα.

Η δραματουργία φωτίζεται από επιστημονικές μελέτες, ιστορικά και οικονομικά ντοκουμέντα, που σε συνδυασμό με πλήθος μαρτυριών αποτυπώνουν την άλλοτε σωτήρια κι άλλοτε δραματική, άλλοτε κωμική κι άλλοτε γκροτέσκα συνύπαρξη του αμερικανικού ιδεώδους και του άναρχου ελληνικού πνεύματος.

Από την παράσταση «Σχέδιο Μάρσαλ - Α path of perspectives»@Ανδρέας Σιμόπουλος. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Όσο για το σύγχρονο έργο «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» (7-10/6, 21:00) του Μάριους φον Μάγενμπουργκ, σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή, παρουσιάζεται ξανά στην Πειραιώς 260 μετά την επιτυχή της παρουσίαση στην περυσινή διοργάνωση του Φεστιβάλ Αθηνών.

Το έργο αποτελεί «έναν εφιάλτη με σπλάτερ και κωμικά στοιχεία, μια παρανοϊκή και ωμά διασκεδαστική παραβολή της παράλογης πραγματικότητάς μας» σημειώνουν οι διοργανωτές. Κεντρικό πρόσωπο ο «Μ», ο οποίος βρίσκεται στο αδιέξοδο ενός εγκαταλελειμμένου δρόμου δίχως να γνωρίζει πώς βρέθηκε εκεί. Το μόνο που θυμάται, ότι έφαγε μύδια.

Από την παράσταση «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» @ Χρήστος Συμεωνίδης. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Το ντραγκ με το κλασικό τραγούδι, τη μελοποιημένη ποίηση και τις εικαστικές τέχνες συνδυάζει η performance «Living Room» του βαρύτονου και ντραγκ περφόρμερ Γεωργίου Ιατρού και της εικαστικού και σκηνοθέτη Ανθής Κουγιά. Παρουσιάζεται (7/6, 20:30) σε πανελλήνια πρώτη στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΚΠΙΣΝ, Λεωφ. Συγγρού 364), στο πλαίσιο του Athens Pride 2023 στο οποίο για πρώτη φορά συμμετέχει η ΕΛΣ.

Στην performance, οι Ιατρού και Κουγιά δημιουργούν μια σκηνική μεταφορά, βασισμένη στο προσωπικό βίωμα, για την έννοια του χαμαιλεοντισμού που συχνά υιοθετεί το κοινό, θάβοντας την πραγματική ταυτότητα προκειμένου να προσαρμοστεί στο περιβάλλον.

Τη Νίνα Νάη συνοδεύει στο πιάνο ο διακεκριμένος αρχιμουσικός και πιανίστας Γιώργος Ζιάβρας, ενώ το σκηνικό υπογράφει ο αρχιτέκτονας Ζακ Λούσπας. Ακούγονται τραγούδια-συνθέσεις των Χούγκο Βολφ, Γκούσταφ Μάλερ, Άλμπαν Μπεργκ, Φραντς Σούμπερτ και Ρίχαρντ Στράους.

Από την performance «Living Room». Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη, πηγή φωτ.: ΕΛΣ

Έχοντας ταξιδέψει με μεγάλη επιτυχία από το Λονδίνο έως το Χονγκ Κονγκ και το Μόντρεαλ και από την Biennale de la Danse της Λυών μέχρι το Tanzim August του Βερολίνου, οι «Τιτάνες» του Ευριπίδη Λασκαρίδη ανεβαίνουν (8-10/6, 21:00, 11/6, 19:30) στην Κεντρική Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.

Από τους «Τιτάνες» του Ευριπίδη Λασκαρίδη. Φωτ.: Julian Mommert, πηγή φωτ.: Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Πρωταγωνιστούν δύο μοναχικά πλάσματα τα οποία βρίσκονται σε ένα σύμπαν παλιότερο από τον κόσμο και σε έναν απροσδιόριστο χώρο και χρόνο. Υπόκεινται σε ένα παιχνίδι εναλλαγής και όσμωσης φωτός και σκοταδιού, κίνησης και ακινησίας, σε έναν παράδοξο κόσμο που είναι φτιαγμένος με τα ίδια υλικά, συναισθήματα και σκέψεις που είναι φτιαγμένος και ο δικός μας. Ερμηνεύουν οι Ευριπίδης Λασκαρίδης και Δημήτρης Ματσούκας.

Συναυλίες – Μουσική

Τζαζ μουσική στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και κλασική μουσική από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών θα ακουσθούν σε δύο συναυλίες που προτείνουμε για αυτή την εβδομάδα.

Στην Πειραιώς 260, στο παλίσιο του κύκλου «Τζαζ στην πλατεία», ο Νιγηριανός Adedeji Adetayo, τραγουδιστής, κιθαρίστας και συνθέτης θα ερμηνεύσει (7-9/6, 23:00) αφρικανική μουσική: afrobeat, afro jazz και afro soul & funk. Είσοδος ελεύθερη.

Ο Adedeji Adetayo@Μαρίζα Καψαμπέλη. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» (Πλ. Αγ. Γεωργίου Καρύτση 8), το Κουαρτέτο Εγχόρδων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών θα ερμηνεύσει (8/6, 20:30) το «Όγδοο Κουαρτέτο» του Μπετόβεν, γνωστό και ως «Ραζουμόφσκυ», το πρώτο μέρος του 12ου κουαρτέτου για έγχορδα του Φραντς Σούμπερτ, και το 19ο κουαρτέτο εγχόρδων του Μότσαρτ.

Κουαρτέτο Εγχόρδων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (ΚΟΑ). Πηγή φωτ.: ΚΟΑ

Η συναυλία δίνεται στο πλαίσιο του κύκλου μουσικής δωματίου «Time Offline», το Κουαρτέτο Εγχόρδων της ΕΛΣ αποτελείται από τους Απόλλωνα Γραμματικόπουλο (βιολί), Παναγιώτη Τζιώτη (βιολί), Αγγέλα Γιαννάκη (βιόλα) και Ισίδωρος Σιδέρης (βιολοντσέλο). Εισιτήρια τηλεφωνικά (210 7234567), ηλεκτρονικά εδώ και στο ταμείο της ticketservices (Πανεπιστημίου 39, Αθήνα, Στοά Πεσμαζόγλου.

Εκθέσεις

Εγκαίνια εκθέσεων σε δύο αίθουσες τέχνης και ξενάγηση στην έκθεση για τη Nelly's. Στην γκαλερί «Σκουφά» (Σκουφά 4) εγκαινιάζεται (8/6, 19:30-21:30) έκθεση της Ειρήνης Κανά με μία ενότητα 25 ζωγραφικών έργων και θεματική τα παιδιά. Μέσα από ομαδικά πορτραίτα μικρών κοριτσιών τονίζεται πόσο σημαντική είναι η παιδική ηλικία και εξυμνείται η αιώνια παιδική ομορφιά. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 29 Ιουνίου.

Ειρήνη Κανά, «Canis minor». Πηγή φωτ.: γκαλερί «Σκουφά»

Πόσο αυτόνομο είναι ένα έργο τέχνης; Πρόκειται για ένα από τα ερωτήματα που διερευνά το συλλογικό καλλιτεχνικό εγχείρημα «Ενθύμιο» το οποίο παρουσιάζεται (7-17/6, εγκαίνια: 7/6, 19:00) στον χώρο Potential Project (Ανδρέα Μεταξά 25, Αθήνα). 

Πρόκειται για ένα εννοιολογικό πείραμα που τοποθετεί 75 ιδέες για πιθανά έργα τέχνης μέσα σε 75 πανομοιότυπους λευκούς κύβους και τους σφραγίζει έτσι, ώστε το περιεχόμενό τους να παραμείνει μυστικό και μη αναγνωρίσιμο.

«Τα επαναλαμβανόμενα λευκά κουτιά λειτουργούν ως δοχεία ιδεών και μας θυμίζουν την αμφισημία και την ενδεχομενικότητα της τέχνης καθώς ζητούν από εμάς να φανταστούμε τι εσωκλύουν, να διαχειριστούμε την περιέργεια, να κάνουμε υποθέσεις» αναφέρουν οι διοργανωτές. 

Συμμετέχουν οι Καρολίνα Αλειφεροπούλου, Τζένη Αργυρίου, Αύγ. Βεϊνόγλου, Ν. Βελιώτης, Θ. Βόβολης, Βασ. Γεροδήμος, Δημ. Γεωργακόπουλος, Γ. Γρηγοριάδης, Γ.Ζαμπουλάκης, Γ. Ισιδώρου, Άννα Λάσκαρη, Θεοδώρα Μαλάμου, Ηλ. Μαρμαράς, Χρ. Μαρίνος, Κ. Μπασάνος, Όλγα Μπρούμα, Γ. Παπαδάτος, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Νίνα Παππά, Βαγγ. Σάββας, Γ. Σινιόρογλου, Δημ. Χαλάτσης, Δημ. Χαρίτος, Coti k, Stewart Ziff.

Από το καλλιτεχνικό εγχείρημα «Ενθύμιο»

Ευκαιρία για όσους δεν την έχουν επισκεφτεί αλλά και αφορμή ώστε το κοινό να την επισκεφθεί ξανά, είναι οι ξεναγήσεις που πραγματοποιούνται στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στη μεγάλη αναδρομική έκθεση της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (1899-1998), γνωστής ως Nelly’s, από την υπεύθυνη των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Αλίκη Τσίργιαλου. 

Ξεναγήσεις γίνονται στις 2, 9 & 23/6 (12:00), 3 & 10/6 (17:00). Δυνατή η προαγορά εισιτηρίου μέσω tickets.benaki.org ή από τα ταμεία εισιτηρίων του Μουσείου κατά τις ημέρες και ώρες επίσκεψης.

Διαβάστε σχετικά: Nelly’s: Η φωτογράφος που απαθανάτισε το κάλλος

Κινηματογράφος

Με την ταινία «Παιχνίδια πολέμου» (War games, 1983) του Τζον Μπάνταμ συνεχίζεται (4/6, 21:00) η σειρά υπαίθριων κινηματογραφικών προβολών του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ, Λεωφ. Συγγρού 364) Park your Cinema, στο Ξέφωτο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, με ελεύθερη είσοδο.

Αποτελεί (σ.σ η ταινία) μία πρωτότυπη και άκρως απολαυστική εφηβική περιπέτεια, βγαλμένη από τα 80s, καθότι οι ταινίες που προβάλλονται στο Park your Cinema είναι των 80ς και των 90ς, και επιλεγμένες από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Από την ταινία «Παιχνίδια πολέμου». Πηγή φωτ.: ΚΠΙΣΝ

Στην ταινία, ένα παιδί-θαύμα στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών συνδέεται άθελά του σε έναν απόρρητο υπολογιστή ο οποίος ελέγχει το πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ. Οπότε ξεκινά ένα παιχνίδι μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, και χωρίς να το αντιληφθεί, ο νεαρός φέρει την ευθύνη για την αντίστροφη μέτρηση για τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Παίζουν οι Μάθιου Μπρόντερικ, Άλι Σίντι και Ντάμπνι Κόλμαν.

Κεντρική φωτογραφία: Από την παράσταση «Der Wij / Βίι» @ Fabian Hammerl. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου