Σε σημείο καμπής οι διαδηλώσεις στα αμερικανικά πανεπιστήμια

Σε σημείο καμπής οι διαδηλώσεις στα αμερικανικά πανεπιστήμια

Σε κρίσιμη καμπή διαφαίνεται ότι βρίσκεται το φοιτητικό κίνημα διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, μετά τις σκηνές αναταραχής και τις αστυνομικές εφόδους σε πανεπιστημιακά ιδρύματα από τη Νέα Υόρκη έως το Λος Άντζελες. Οι διαδηλώσεις δοκιμάζουν τις ήδη εύθραυστες πολιτικές ισορροπίες σε μία πρωτοφανή από κάθε άποψη προεκλογική περίοδο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ φέρνουν τις πρυτανικές αρχές στη δύσκολη θέση να εξισορροπήσουν μεταξύ του δικαιώματος στην ελευθερία του λόγου και της εγγύησης της ασφάλειας των φοιτητών τους.

Στις μεγαλύτερες στιγμές έντασης μέχρι σήμερα, οι αστυνομικές δυνάμεις κλήθηκαν από τις πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Κολούμπια για τη διάλυση της κατάληψης στο κτήριο Χάμιλτον Χολ, αφότου οι φοιτητές είχαν απορρίψει τελεσίγραφο της διοίκησης να αποχωρήσουν. Η αστυνομία κλήθηκε να επέμβει και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας UCLA αφότου ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων ομάδων διαδηλωτών.

Ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Έρικ Άνταμς, δήλωσε ότι περίπου 300 διαδηλωτές συνελήφθησαν στο Κολούμπια, καθώς και στο City College στο Χάρλεμ, όπου επίσης πραγματοποιήθηκε αστυνομική έφοδος καθώς επιχειρήθηκε να καταληφθεί κτήριο που στεγάζει διοικητικές υπηρεσίες. Ανάλογες σκηνές εκτυλίχθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Τσάπελ Χιλ, στο Πανεπιστήμιο Τουλέιν της Νέας Ορλεάνης, καθώς και στην Αριζόνα.

Από τις 18 Απριλίου, όταν είχε κληθεί για πρώτη φορά η αστυνομία να επέμβει για να ξηλώσει τις σκηνές των φοιτητών στην πανεπιστημιούπολη του Κολούμπια, έχουν ξεπεράσει τις 1.000 οι συλλήψεις διαδηλωτών σε περισσότερα από 30 πανεπιστήμια ανά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Κολούμπια έχει αποτελέσει την κινητήρια δύναμη πίσω από την εξάπλωση του φοιτητικού κινήματος, και μένει να διαφανεί ο αντίκτυπος της χθεσινής αστυνομικής εφόδου που επανέφερε μνήμες του παρελθόντος.

Την ίδια εποχή, 56 χρόνια πριν, το Πανεπιστήμιο Κολούμπια τελούσε υπό κατάληψη στο πλαίσιο του κύματος διαμαρτυριών υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων και κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Η διαμαρτυρία δεν είχε την ίδια κατάληξη με εκείνη του 1968, αλλά ήταν ίδια η τακτική των φοιτητών: Κλιμακώνοντας τη διαμαρτυρία τους σε σημείο που το πανεπιστήμιο να μην μπορεί να λειτουργήσει, εξανάγκασαν τη διοίκηση σε δράση, και εκείνη επιστράτευσε την αστυνομία για να τους συλλάβει, γράφουν οι New York Times. Και τις δύο φορές, οι φοιτητές είχαν καταλάβει το Χάμιλτον Χολ.

Η πρόεδρος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Μινούς Σαφίκ, είχε αναφέρει την περασμένη εβδομάδα ότι θα ήταν αντιπαραγωγική μία νέα αστυνομική επέμβαση, δεδομένου ότι η έφοδος της 18ης Απριλίου είχε πυροδοτήσει μεγαλύτερες διαμαρτυρίες, τόσο στο Κολούμπια, όσο και σε άλλα πανεπιστήμια ανά τη χώρα. Ωστόσο, χθες δήλωσε ότι «δεν είχε άλλη επιλογή».

«Λυπούμαστε που οι διαδηλωτές επέλεξαν να κλιμακώσουν την κατάσταση με τις ενέργειές τους. Αφού το πανεπιστήμιο ενημερώθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας ότι το Χάμιλτον Χολ είχε καταληφθεί, βανδαλιστεί και αποκλειστεί, δεν είχαμε άλλη επιλογή», ανέφερε σε ανακοίνωσή της. 

Είχε προηγηθεί συνέντευξη Τύπου του δημάρχου της Νέας Υόρκης, Έρικ Άνταμς, με στελέχη της αστυνομίας, που ανέφεραν ότι «η κατάληψη του κτηρίου της πανεπιστημιούπολης ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα καθοδήγησης από «επαγγελματίες εξωτερικούς ταραξίες». Απηχώντας την εκτίμηση των Αρχών, η Μινούς Σαφίκ δήλωσε ότι πιστεύει πως «η ομάδα που εισέβαλε και κατέλαβε το κτήριο καθοδηγείται από άτομα που δεν συνδέονται με το πανεπιστήμιο». 

Οι τελετές αποφοίτησης στο Κολούμπια είναι προγραμματισμένες για τις 15 Μαΐου, και η διοίκηση έχει ζητήσει τη παραμονή της αστυνομικής παρουσίας τουλάχιστον μέχρι τις 17 Μαΐου για να διατηρηθεί η τάξη και να διασφαλιστεί ότι οι σκηνές δεν θα ξαναστηθούν. Καθ’ όλο το προηγούμενο διάστημα, η Μινούς Σαφίκ έχει βρεθεί μεταξύ διασταυρούμενων πυρών, τόσο για ανεπαρκή αντιμετώπιση περιστατικών αντισημιτισμού, όσο και για την αρχική επέμβαση της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο. 

Οι διαμαρτυρίες έχουν φθάσει σε ένα κρίσιμο σημείο. Θα αρχίσουν να εξασθενούν καθώς το ακαδημαϊκό έτος τελειώνει και οι φοιτητές επιστρέφουν στα σπίτια τους; Ή θα «σιγοβράζουν» κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και θα επιστρέψουν με ακόμη μεγαλύτερη ένταση το φθινόπωρο, όταν τα μαθήματα θα αρχίσουν και πάλι και οι ΗΠΑ θα βρίσκονται σε ακόμη πιο εύθραυστη πολιτική κατάσταση λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές;

Οι διαμαρτυρίες και η αναταραχή στις πανεπιστημιουπόλεις έχουν προσθέσει μία ακόμη «εκρηκτική» παράμετρο σε μία εκλογική χρονιά που ήδη απειλεί να φτάσει σε οριακό σημείο την εθνική ενότητα, γράφει ο Στίβεν Κόλινσον του CNN αναφερόμενος στη δίκη του Ντόναλντ Τραμπ και την πόλωση και την τοξικότητα που έχουν τυλίξει τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ενώ οι περισσότερες διαμαρτυρίες είναι ειρηνικές, υπήρξαν υλικές ζημιές και κατά τόπους σκληρή αστυνόμευση -στο Τέξας, ενδεικτικά. Εκεί όπου παρεισέφρησαν εξωπανεπιστημιακά στοιχεία, ήταν και πιο ηχηρά τα συνθήματα που δεν περιορίζονταν πια σε υποστήριξη των αμάχων της Γάζας, αλλά ουσιαστικά καλούσαν στο αφανισμό του Κράτους του Ισραήλ. Η φράση «από το ποτάμι ως τη θάλασσα, η Παλαιστίνη θα είναι ελεύθερη» ακουγόταν και έξω από την κατάληψη του Χάμιλτον Χολ στο Κολούμπια.

Στο Πανεπιστήμιο Μπράουν στο Ρόουντ Άιλαντ από την άλλη, οι πρυτανικές αρχές και οι φοιτητές έδωσαν ένα σπάνιο παράδειγμα καταλήγοντας σε συμφωνία που οδήγησε στον τερματισμό της διαμαρτυρίας στην πανεπιστημιούπολη. Ταυτόχρονα με την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, καθολικό αίτημα της φοιτητικής διαμαρτυρίας είναι να αποσυνδεθούν επενδύσεις των πανεπιστημίων από κεφάλαια που στηρίζουν το Ισραήλ. Η διοίκηση του Μπράουν δεσμεύθηκε ότι θα υπάρξει συζήτηση, και ψηφοφορία, επί του τελευταίου.