Πώς η Wagner επιχείρησε να αγοράσει όπλα από την Τουρκία
AP Photo/Manuel Balce Ceneta, File
AP Photo/Manuel Balce Ceneta, File

Πώς η Wagner επιχείρησε να αγοράσει όπλα από την Τουρκία

Σε «επιχείρηση» αποτίμησης κινδύνου και διαχείρισης των επιπτώσεων της πρωτοφανούς μαζικής διαρροής διαβαθμισμένων εγγράφων του Πενταγώνου επιδίδονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Πέραν των καίριων πληροφοριών για τις αντοχές και αδυναμίες των ουκρανικών δυνάμεων τη στιγμή ακριβώς που επίκειται η εαρινή αντεπίθεση του Κιέβου, τα έγγραφα εκθέτουν τη δράση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών αποκαλύπτοντας την παρακολούθηση συμμάχων, καθώς και το βαθμό διείσδυσης της CIA στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας και τη διαβόητη Wagner -με «προεκτάσεις» που φθάνουν έως την Τουρκία.

Μεταξύ των εγγράφων που έχουν διαρρεύσει στο Διαδίκτυο -και των οποίων τη γνησιότητα δεν έχουν επίσημα αμφισβητήσει οι Ηνωμένες Πολιτείες- περιλαμβάνεται έκθεση που θέλει τον ρωσικό μισθοφορικό στρατό του Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο οποίος στην παρούσα φάση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης για την κατάκτηση του Μπαχμούτ, να έχει επιδιώξει να αγοράσει όπλα από την Τουρκία για τις επιχειρήσεις του στο ουκρανικό έδαφος και το Μάλι.

Γίνεται μάλιστα λόγος για συνάντηση προσωπικού της Wagner με «τουρκικούς συνδέσμους», που έλαβε χώρα στις αρχές Φεβρουαρίου, με ζητούμενο την αγορά όπλων και εξοπλισμού, ενώ ο προσωρινός πρόεδρος του Μάλι, Ασιμί Γκοϊτά, φέρεται να έχει επιβεβαιώσει ότι το κράτος της Δυτικής Αφρικής θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μεσάζοντας για την προμήθεια όπλων από την Τουρκία για λογαριασμό του ιδιωτικού ρωσικού μισθοφορικού στρατού.

Στο συγκεκριμένο έγγραφο του αμερικανικού Πενταγώνου έχει αναφερθεί σε δημοσίευμά της η Washington Post, επισημαίνοντας ότι η έκθεση δεν διασαφηνίζει εάν η τουρκική κυβέρνηση ήταν ενήμερη για τις επιδιώξεις της Wagner ή εάν αυτές ήταν επιτυχείς. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η αμερικανική εφημερίδα σημειώνει πως «η αποκάλυψη ότι ένας σύμμαχος του ΝΑΤΟ ίσως βοηθούσε τη Ρωσία στον πόλεμο στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποδειχθεί εκρηκτική, ιδίως καθώς η Τουρκία έχει επιδιώξει να μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας στους κόλπους της διατλαντικής στρατιωτικής συμμαχίας». Καμία πλευρά δεν έχει σχολιάσει τις σχετικές πληροφορίες.

Σε ό,τι αφορά συνολικά τη Wagner και τη δράση της, τα αμερικανικά έγγραφα αναφέρονται στη στρατολόγηση καταδίκων από την οργάνωση προκειμένου να πολεμήσουν στην Ουκρανία, σημειώνοντας ότι ο ρωσικός στρατός είναι πλέον «εξαρτώμενος» από τους μισθοφόρους. Η ομάδα Wagner έχει κατηγορηθεί για στυγνές δολοφονίες, βασανιστήρια, μαζικές εκτελέσεις και απαγωγές παιδιών σε Ουκρανία, Συρία, Λιβύη, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Σουδάν, Μάλι και Μοζαμβίκη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν επίσημα τη Wagner «εγκληματική οργάνωση» τον περασμένο Ιανουάριο και επέβαλαν κυρώσεις στο δίκτυο υποστήριξής της παγκοσμίως.

Κατασκοπεύοντας φίλους

Τα έγγραφα που έχουν κυκλοφορήσει στο Διαδίκτυο, ορισμένα εκ των οποίων φέρουν το χαρακτηρισμό «άκρως απόρρητο», εμπεριέχουν στοιχεία για την αμερικανική στρατιωτική στήριξη στο Κίεβο και την ουκρανική μαχητική ικανότητα μέχρι πληροφορίες που έχουν συλλέξει οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ παρακολουθώντας όχι μόνο την επιτιθέμενη Ρωσία, αλλά και συμμάχους-κλειδιά, ανάμεσά τους το Ισραήλ και η Νότια Κορέα, γεγονός που «ανοίγει» πεδίο διπλωματικών διενέξεων.

Ο πλήρης αντίκτυπος της διαρροής μένει να διαφανεί, όμως θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει την πιο σοβαρή πρόκληση για τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ από το 2013 και τη «βόμβα» των WikiLeaks, με τις αποκαλύψεις του πρώην συμβασιούχου υπαλλήλου της NSA Έντουαρντ Σνόουντεν αναφορικά με το εύρος της κατασκοπείας των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το εύρος των αποκαλύψεων είναι πολύ μικρότερο και αφορά στη διαρροή δεκάδων αντί χιλιάδων εγγράφων. 

Παραμένει ασαφές και ερευνάται πώς κατέληξαν σε μία σειρά δικτυακών τόπων, και ρωσικός «δάκτυλος» κάθε άλλο παρά μπορεί να αποκλειστεί. Παρόλο που αξιωματούχοι της διακυβέρνησης Μπάιντεν δεν έχουν αμφισβητήσει τη γνησιότητα των εγγράφων, τονίζουν πως από την ημέρα που διέρρευσαν έως σήμερα αρκετά έγγραφα μπορεί να έχουν παραποιηθεί. Σύμφωνα με το δίκτυο ερευνητικής δημοσιογραφίας Bellingcat, τα έγγραφα εμφανίστηκαν πρώτη φορά τον Μάρτιο στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Discord, ενώ η αποκάλυψη της διαρροής έγινε την περασμένη εβδομάδα από τους New York Times.

Οι αποκαλύψεις που έχουν έλθει στο φως για το πώς οι ΗΠΑ «παρακολουθούν φίλους και εχθρούς» κινδυνεύουν να θέσουν σε κίνδυνο τόσο τις ευαίσθητες πηγές και τις μεθόδους υποκλοπών στις οποίες βασίζονται οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών (με τη Ρωσία να προσαρμόζεται καταλλήλως), όσο και τις σχέσεις τους με σημαντικούς συμμάχους. Αν και ρεαλιστικά αναγνωρίζουν ότι η κατασκοπεία είναι αναπόφευκτη μέθοδος για τη συλλογή πληροφοριών από τις υπηρεσίες των ΗΠΑ, διπλωμάτες από ορισμένες από τις χώρες στις οποίες γίνεται αναφορά στα έγγραφα δηλώνουν ανωνύμως ότι είναι απογοητευτικό -και επιβλαβές- για την εικόνα των ΗΠΑ να βλέπει κανείς αυτές τις πληροφορίες να εκτίθενται δημόσια.

Ένα από τα έγγραφα περιγράφει με αξιοσημείωτη λεπτομέρεια συνομιλία μεταξύ υψηλόβαθμων Νοτιοκορεατών αξιωματούχων στην οποία καταγράφεται ανησυχία ότι μπορεί να «καταλήξουν» στο Κίεβο πυρομαχικά τα οποία έχει ζητήσει η Ουάσινγκτον από τη Σεούλ. Επίσημη πολιτική της Νότιας Κορέας είναι μην παράσχει όπλα σε εμπόλεμες χώρες. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι στη Σεούλ έχουν δηλώσει ενήμεροι για το έγγραφο, αναφέροντας πως σκοπεύουν να έχουν τις «απαραίτητες διαβουλεύσεις» με την αμερικανική πλευρά.

Έντονη είναι την ίδια στιγμή η ενόχληση του Ισραήλ για τη διαρροή εγγράφου της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA), στο οποίο διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι η Μοσάντ ενθάρρυνε το προσωπικό της και τους Ισραηλινούς πολίτες να μετάσχουν στο κύμα διαδηλώσεων του Μαρτίου κόντρα στην αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση.

«Η Μοσάντ και οι ανώτατοι αξιωματούχοι της δεν ενθάρρυναν και δεν ενθαρρύνουν το προσωπικό της να συμμετάσχει σε διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, πολιτικές διαμαρτυρίες ή οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα. Δεν έχουν ασχοληθεί καθόλου με το ζήτημα των διαδηλώσεων και είναι αφοσιωμένοι στην αξία της υπηρεσίας προς το κράτος που καθοδηγεί τη Μοσάντ από την ίδρυσή της», αναφέρει ανακοίνωση που εκδόθηκε από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκοπεύουν και τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αυτό σαφώς δεν προκαλεί έκπληξη, όμως Ουκρανοί αξιωματούχοι εμφανίζονται βαθιά ενοχλημένοι από τη διαρροή, που εκτός των άλλων φέρεται να έχει υποχρεώσει το Κίεβο να αλλάξει ορισμένα από τα στρατιωτικά του σχέδια αναφορικά με την επικείμενη αντεπίθεση προς ανάκτηση ρωσοκρατούμενων εδαφών.

Διαβάστε επίσης

ΗΠΑ: Ποιος και γιατί διαρρέει απόρρητα έγγραφα για τους Συμμάχους και την Ουκρανία

Ουκρανία: Αλλαγή στα στρατιωτικά της πλάνα μετά τη διαρροή εγγράφων

Διαρροές εγγράφων Πενταγώνου: Οι φόβοι για την ουκρανική αεράμυνα και οι διπλωματικοί πονοκέφαλοι